Op vele werken rust een auteursrecht waarmee de maker wordt beschermd. Maar hoe zit het met een auteursrecht bij werken die worden gemaakt door Artificial Intelligence-systemen (AI-systemen)? Wat zijn jouw rechten als jouw werk door een AI-systeem wordt gebruikt of gekopieerd? In deze blog wordt besproken wat je in dat geval kan doen en of je door het auteursrecht kan worden beschermd.
Plaats direct je vraag
Wanneer heb je een auteursrecht?
Wanneer kan je precies een beroep doen op een auteursrecht (ook wel ‘copyright’)? Je krijgt automatisch een auteursrecht op een werk wanneer je een ‘origineel werk’’ maakt. Wat wordt hiermee bedoeld? Eigenlijk is alles dat wordt gemaakt een werk, zoals een foto een schilderij of een boek. Daarnaast moet het werk origineel zijn. Dit betekent dat je bij het maken van het werk eigen creatieve keuzes hebt gemaakt. Wanneer je dus grotendeels het werk van iemand anders overneemt, kan het niet meer gelden als ‘origineel werk’.
Voorbeeld
Julia heeft onlangs in haar vrije tijd een tekening gemaakt. Aangezien de tekening een groot succes is geworden, zou zij deze graag een aantal keer willen printen op bijzonder papier. Deze tekening is een origineel werk en daarom heeft zij een auteursrecht op deze tekening.
Uit het voorbeeld volgt dat vrij snel een auteursrecht kan ontstaan op een werk. Dit geldt niet als het werk slechts een idee of een concept betreft. Als je een auteursrecht hebt, is het belangrijk dat je bij het werk ook aangeeft dat dit ‘jouw’ werk is, door bijvoorbeeld je naam erop te zetten.
Heb jij een werk dat auteursrechtelijk wordt beschermd en wordt er inbreuk gemaakt op dit auteursrecht? Of heeft iemand zonder toestemming jouw werk gekopieerd of gebruikt? In deze gevallen kan het verstandig zijn om een gespecialiseerde advocaat die gespecialiseerd is in het intellectueel eigendomsrecht om advies te vragen.
Zijn er auteursrechten bij AI?
Steeds vaker worden ‘artificiële creaties’ gemaakt. Hoe zit het nu met het auteursrecht bij werken die op deze manier, online, worden gemaakt? Het gaat om Artificial Intelligence (AI). AI betreft alles dat door computers of andere machines zelfstandig wordt bedacht en wordt uitgevoerd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de nieuwe ontwikkeling van ChatGPT, een chatbot met kunstmatige intelligentie. Een belangrijke vraag is of op de werken die door deze AI-systemen worden gemaakt ook een auteursrecht kan berusten. Of dit het geval is, hangt af van de mate waarin de creatie wordt gemaakt door het AI-systeem en de mate waarin nog sprake is van menselijke tussenkomst. Als er een persoon is aan te wijzen die voor het maken van het werk gebruik heeft gemaakt van het AI-systeem, heeft hij in de meeste gevallen gewoon een auteursrecht op het werk. Een voorbeeld hiervan is een kunstwerk dat door een AI-systeem wordt vervaardigd, maar dat wel via eigen keuzes van de maker tot stand is gekomen
Het antwoord op de vraag of op een werk dat is gemaakt door een AI-systeem een auteursrecht kan berusten, hangt dus af van het aandeel dat dit systeem heeft gehad in het maken van het werk. Dat komt door het feit dat een AI-systeem dingen creëert op basis van informatie die al bestaat. Als het werk dus volledig is gemaakt door een AI-systeem, is het geen ‘origineel’ werk. Toch blijft dit een lastige toets waar ook nog veel onderzoek naar wordt gedaan. Wil je meer informatie over hoe het zit met auteursrechten bij AI? In dat geval kan je contact opnemen met een advocaat die gespecialiseerd is in het intellectuele eigendomsrecht! Advocaatzoeken.nl kan helpen bij het vinden van een deskundige advocaat!
Inbreuk op mijn auteursrecht door een AI-systeem
Een andere vraag die binnen dit onderwerp bestaat, is de vraag of een AI-systeem inbreuk kan maken op jouw auteursrecht. Aangezien AI-systemen voor het maken van hun creaties gebruik maken van al bestaande informatie, kan het gebeuren dat het AI-systeem een werk van een persoon gebruikt of kopieert. Indien het deel dat door het AI-systeem wordt gebruikt een beschermd deel is waar de maker een auteursrecht op heeft, kan dit leiden tot een inbreuk op het auteursrecht.
Voorbeeld
Sara heeft een AI-systeem de opdracht gegeven om een kunstwerk te maken. Voor het maken hiervan heeft het AI-systeem gebruik gemaakt van afbeeldingen waarbij op bepaalde delen een auteursrecht rust. Nu voor het maken van het kunstwerk de beschermde onderdelen zijn gebruikt, wordt door het AI-systeem een inbreuk gemaakt op het auteursrecht.
Wat kan je doen als door een AI-systeem op jouw auteursrecht op een werk een inbreuk wordt gemaakt? Indien het duidelijk is door wie de opdracht is gegeven aan het systeem tot het maken van het werk of wie het systeem heeft ontwikkeld, kan je in principe deze persoon aanspreken op dezelfde wijze als bij een gewone auteursrechtprocedure. Echter, soms is het lastiger om te achterhalen wie verantwoordelijk is voor de schending. Om deze reden kan het handig en soms zelfs noodzakelijk zijn om een gespecialiseerde advocaat in te schakelen die jou kan helpen om stappen te zetten.
Wat kan je nu doen?
Nu blijkt dat zowel het auteursrecht als de nieuwe ontwikkelingen binnen AI tot ingewikkelde juridische vragen kan leiden en het vaak niet duidelijk is wat je in bovenstaande situaties kan doen, is het van belang om een gespecialiseerde advocaat in te schakelen. Heb je problemen met een artificiële creatie? Of wil je meer informatie over auteursrechten bij AI? Neem dan vooral contact met ons op! Wij bij advocaatzoeken.nl kunnen helpen met het vinden van een geschikte en gespecialiseerde advocaat!