Militairen hebben een aparte juridische status. Voor militairen geldt, naast het Wetboek van Strafrecht, namelijk ook het Wetboek van Militair Strafrecht en het Wetboek van Militair Tuchtrecht. 

Neem contact op met een van gespecialiseerde advocaten voor juridisch advies en eventuele bijstand »»

Daarnaast heb je te maken met besluiten van de overheid die voor jou grote gevolgen kunnen hebben. Bijvoorbeeld weigering of intrekking van de Verklaring van Geen Bezwaar (VGB). Bij het veiligheidsonderzoek worden ook de partners van de militairen onderzocht. Zonder een VGB kan je niet aan het werk.

Daarnaast loop je als militair ook grotere risico's op een ongeval. Hierdoor zou je schade kunnen lijden en zou je inkomsten mis kunnen lopen. Er zijn verschillende schadevergoedingsregelingen op dit gebied. Welke regeling op jou van toepassing is hangt af van je ontslagdatum.

Wat is Militair strafrecht?

Militair strafrecht heeft betrekking op de handhaving van de orde en discipline en de bestraffing van ongewenst gedrag. Het geldt voor alle krijgsmachtsonderdelen (landmacht, luchtmacht, marine en marechaussee).

Wanneer je als Nederlandse militair een strafbaar feit pleegt, moet je terecht staan bij de Militaire Kamer van de Rechtbank Arnhem. Dit is de enige Rechtbank die bevoegd is om Nederlandse militairen te oordelen. De regels die van toepassing zijn op het militair strafrecht zijn vastgelegd in het Wetboek van Militair Strafrecht.

Hierin wordt onder andere desertie geregeld, wat betrekking heeft op ongeoorloofde afwezigheid. Het niet verschijnen tijdens dienstplicht wordt als ernstig ervaren en beschouwd als een misdrijf tegen de staatsveiligheid. Wat voor straf je hiervoor krijgt hangt mede af van het feit of er sprake is van een oorlogssituatie.

De Marechaussee doet binnen militaire zaken onderzoek naar strafbare feiten; zij is belast met politietaken. Als er sprake is van een overtreding (een lichter strafbaar feit), hoef je niet altijd voor de rechter te komen.

Naar aanleiding van het onderzoek van de Marechaussee zijn er verschillende mogelijkheden:

• Er is te weinig of onvoldoende bewijs waardoor het Openbaar Ministerie besluit de zaak niet door te zetten (de zaak wordt geseponeerd);
• Je krijgt een geldboete;
• Er wordt een schikkingsvoorstel aan je gedaan, waarschijnlijk kan je dan de gang naar de rechter voorkomen als je een geldbedrag betaalt;
• Je moet voor de rechter verschijnen.

Een strafrechtelijke procedure kan invloed hebben voor je verklaring van geen bezwaar (VGB). Zonder deze verklaring is het haast onmogelijk om bij justitie aan het werk te komen.

Krijg je bijvoorbeeld een schikkingsvoorstel of moet je voor de rechter verschijnen? Het is belangrijk dat je advies krijgt van een gespecialiseerde advocaat die je kan helpen met de strafzaak.

Wat houdt militair tuchtrecht in?

Militair tuchtrecht gaat over de interne gedragsregels die binnen de strijdkrachten gelden. Het tuchtrecht geldt voor alle krijgsmachtonderdelen (landmacht, luchtmacht, etc.) en heeft betrekking op degenen die ten tijde van het tuchtrechtelijke feit militair, of werkzaam bij Defensie waren. De tuchtrechtelijke gedragsregels staan opgenomen in de Wet Militair Tuchtrecht (WMT).

In de WMT staan verschillende straffen wegens miskenning van de beroepsplichten beschreven, zoals een geldboete, een strafdienst en een uitgaansverbod. De meest gebruikelijke straf is de geldboete, die ten hoogste € 350,- bedraagt.

De uitreiking van een schriftelijke beschuldiging is het begin van een tuchtproces. Hierbij wordt de militair opgeroepen voor onderzoek. Ook al ben je als militair verplicht te verschijnen, je bent niet verplicht antwoord te geven. Je kan je laten bijstaan door een vertrouwensman of een advocaat.

Als je een tuchtstraf krijgt opgelegd kan je binnen 5 dagen schriftelijk beklag indienen. Na het beklag wordt er een nieuw onderzoek opgestart. Als de beklagmeerdere jou ook schuldig bevindt, kun je nog 5 dagen in beroep. Omdat de termijnen zo kort zijn worden deze vaak overschreden.

Heb je een beschuldiging gekregen van het overtreden van het tuchtrecht? Laat je begeleiden door een van onze advocaten. »»

Wat is militair bestuursrecht?

Bestuursrecht draait om de besluiten van de overheid die voor jou gevolgen kunnen hebben. Van militair bestuursrecht is er sprake als het gaat tussen de relatie tussen jou en defensie. Defensie kan bijvoorbeeld besluiten om jou te schorsen of een ontslagbrief te sturen. De reden hiervan kan zijn dat ze van mening zijn dat jij je niet als een goed militair hebt gedragen.

Tegen besluiten van de overheid kun je meestal in bezwaar en daarna in beroep gaan. Vervolgens kan je nog in hoger beroep.

Militairen kunnen in problemen komen door de verklaring van geen bezwaar (VGB). De Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) geeft je jouw VGB, wanneer je je werk op de gewenste manier hebt uitgevoerd. Lees hieronder meer over de behandeling en toekenning van de VGB.

Wat is het veiligheidsonderzoek Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD)?

De functies binnen defensie zijn bijna allemaal 'vertrouwensfuncties'. Daarom moet je, voordat je wordt aangenomen, een veiligheidsonderzoek doen. Voordat zo een onderzoek wordt gedaan, moet je schriftelijk toestemming geven. Dit doe je door middel van een formulier waarop je een aantal vragen moet beantwoorden. De MIVD gaat kijken of je voldoende integer en betrouwbaar bent.

Het onderzoek duurt ongeveer 8 weken en is in principe 5 jaar geldig. De minister van Defensie kan de verklaring weigeren. Bijvoorbeeld omdat:

• Jij of je partner zijn veroordeeld voor bepaalde zaken;
• Jij of je partner hebben grote financiële problemen hebben;
• Jij of je partner hebben een alcohol, drugs of gok verslaving hebben;
• De MIVD kan geen gegevens controleren omdat jij of je partner een langdurige periode in het buitenland zijn geweest;
• Er is sprake is van een omstandigheid waardoor je niet in alle gevallen jouw functie trouw kunt uitoefenen.

Is de uitslag negatief? Dan kun je binnen 10 dagen schriftelijk kenbaar maken dat je het er niets mee eens bent. Als dat geen resultaat oplevert is het verstandig een advocaat te raadplegen. Hij of zij kan je helpen met het maken van bezwaar - in te dienen binnen 6 weken!

Kan ik een verklaring van geen bezwaar (VGB) krijgen als ik te maken heb gehad met justitie?

Dat kan. Tevens kan een eerder gegeven verklaring worden ingetrokken. Een VBG kan worden afgewezen aan de hand van het volgende:

• Je hebt een strafbeschikking geaccepteerd of je bent veroordeeld voor een zedendelict of voor een overtreding van de Opiumwet;
• Je hebt een strafbeschikking getroffen of je bent veroordeeld voor meer dan 19 dagen, meer dan 39 uur taakstraf of een geldboete van €1.000;
• Je hebt een strafbeschikking geaccepteerd of bent veroordeeld voor een misdrijf waar meer dan 3 jaar gevangenisstraf op staat; 

Daarnaast geldt dat de MIVD je leeftijd, het strafbare feit en de straf meeweegt in zijn beoordeling. Overigens mogen medewerkers van de Koninklijke Marechausse geen enkel misdrijf hebben gepleegd.

Indien je het oneens bent met een beslissing van de MIVD kan je hier bezwaar tegen maken. Hierbij kan de hulp van de juiste advocaat essentieel zijn.

Wat kan ik doen als ik als militair letselschade oploop?

Als militair kun je te maken krijgen met een beroepsongeval of een dienstongeval. Van een bedrijfsongeval is er sprake als het ongeval zich tijdens de gewone werkzaamheden of sport voordoet. Als het ongeval tijdens een militaire oefening plaatsvindt, is er sprake van een dienstongeval. Hierbij gaat het om werkzaamheden met een verhoogd risico.

Er zijn verschillende schadevergoedingsmogelijkheden waarbij een onderscheid wordt gemaakt op basis van de ontslagdatum.

De mogelijkheden op een schadevergoeding zijn:

• Bijzondere uitkering ereschuld;
• Regeling Volledige Schadevergoeding;
• Aansprakelijkheid defensie.

Indien je een ongeval hebt gehad en je voor juli 2007 bent ontslagen en voor 1 juni 2012 een eerste aanvraag voor militair invaliditeitspensioen hebt ingediend, kun je aanspraak maken op de bijzondere uitkering ereschuld.

De hoogte van de uitkering is afhankelijk van het voor een veteraan vastgestelde invaliditeitspercentage en kan maximaal oplopen tot € 125.000. Veteranen hoeven hiervoor geen aanvraag in te dienen, zij worden per brief geïnformeerd door het ABP Bijzondere regelingen Defensie. Het gaat dan om een eenmalige uitkering. Indien dit jouw schade niet dekt, zal je (de minister van) Defensie aansprakelijk moet stellen.

Ben je na 1 juli 2007 ontslagen en heb je een uitzendgerelateerde schade? Dan heb je waarschijnlijk recht op volledige schadevergoeding. Deze vergoeding zou dan tot stand komen op basis van de Volledige Schadevergoedingsregeling.

De volledige schadevergoedingsregeling is in november 2014 vastgesteld. Deze is bedoeld voor militairen die tijdens oorlogsomstandigheden of crisisbeheersingsoperaties letsel oplopen. Als je voor de volledige schadevergoedingsregeling in aanmerking komt, hoef je geen schadeclaimprocedure meer te voeren. De schadeafhandeling is hierdoor vereenvoudigd en versneld.

Ook nabestaanden van een militair die op of na 1 juli 2007 is overleden kunnen in aanmerking komen voor een voortdurend partner- of wezenpensioen. De juridische basis is hiervan is vastgelegd in het Besluit bijzondere militaire pensioenen.

Welke schade komt voor vergoeding in aanmerking?

Als er door Defensie is erkend dat het letsel gevolg is van een missie of een dienstongeval, worden in principe alle gemaakte kosten, gemiste inkomsten en smartengeld vergoed. Wel is dit afhankelijk van de regeling.

Schadeposten die vaak voor vergoeding in aanmerking komen zijn:

• Verlies van arbeidsvermogen;
• Verlies van zelfwerkzaamheid;
• Gemaakte medische kosten;
• Gemaakte reiskosten;
• Huishoudelijke hulp.

Maar er zijn meer kosten die vergoed kunnen worden. Bij de vaststelling van de schade word je huidige situatie vergeleken met de situatie waarin je geen letsel zou hebben opgelopen.

Wat houdt Militair Operationeel Recht in?

Het Militair Operationeel Recht (MOR) heeft betrekking op de juridische aspecten rond militaire operaties. Dit rechtsgebied is vrij jong en nog niet erg bekend. Een onderdeel hiervan vormt het humanitair oorlogsrecht en internationaal recht. MOR ziet op de daadwerkelijke inzet van strijdkrachten. De complexiteit van militaire operaties neemt toe, waardoor het belang van dit rechtsgebied steeds groter wordt.

Ben je (oud-)militair en zit iets je niet lekker, neem contact op met een van onze gespecialiseerde advocaten voor juridisch advies en bijstand »»