WIA
De Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) regelt de uitkering nadat de wettelijke loondoorbetalingstermijn van 2 jaar (104 weken) is verstreken. De WIA is een werknemersverzekering.
Plaats direct je vraag
WIA en advocaat
De overheid wil door middel van deze uitkering stimuleren dat arbeidsongeschikten wel weer (partime) aan het werk gaan.
Let op! Deze verzekering geldt alleen voor mensen die op of na 1 januari 2004 arbeidsongeschikt zijn geworden. Ben je daarvoor arbeidsongeschikt geworden? Dan val je nog onder de WAO.
Wanneer ben ik arbeidsongeschikt?
Voor de WIA ben je arbeidsongeschikt als je door ziekte, zwangerschap etc. minder dan 65% kan verdienen ten opzichte van wat je verdiende toen je niet arbeidsongeschikt was. Je oorspronkelijke loon wordt vergeleken met het loon dat je verdient na 104 weken van arbeidsongeschiktheid. De vergelijking wordt gemaakt door het UWV.
Voorbeeld
Op skivakantie breekt Annet uit Ijsselstein haar benen. Ze ondergaat een zware operatie. Ze werkte als receptioniste bij een groot kantoor. Haar loon is 104 weken doorbetaald. Ook al zit Annet nu tijdelijk in een rolstoel, ze kan wel gewoon werken. Na die 104 weken maakt het UWV de balans op: Annets oorspronkelijke loon wordt vergeleken met het loon dat ze nu krijgt. Omdat ze gewoon kan werken is haar loon niet veranderd. Annet is dus niet arbeidsongeschikt voor de WIA en daarom kan zij geen aansprakelijk maken op een uitkering.
De WIA spreekt over drie arbeidsongeschiktheidsklassen:
- Minder dan 35% arbeidsongeschikt;
- Minstens 35% maar minder dan 80% arbeidsongeschikt. De regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) is van toepassing;
- Minstens 80% maar niet duurzaam arbeidsongeschikt (dit betekent dat u tijdelijk arbeidsongeschikt bent). De regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) is van toepassing;
- Minstens 80% arbeidsongeschikt en duurzaam arbeidsongeschikt. Er is in deze situatie geen of weinig kans op herstel. De regeling Inkomensvoorziening Volledig duurzaam Arbeidsongeschikten.
Volgens deze arbeidsongeschiktheidsklassen maak je dus geen aanspraak op een WIA verzekering als je meer dan 65% arbeidsgeschikt bent. Weet je niet zeker in welke klasse je valt en wil je hier zekerheid over? Dan is het handig om een advocaat te raadplegen.
Wanneer heb ik recht op een WIA-uitkering?
Het UWV betaalt de WIA-uitkering, de uitkering moet je dus ook bij hen aanvragen. Van het UWV krijg je alleen de uitkering als je voldoet aan de volgende voorwaarden:
- Je bent langer dan 2 jaar (104 weken) ziek of gehandicapt;
- Je gaat minder dan 65% van je oude loon verdienen;
- Je hebt de afgelopen 2 jaar geprobeerd om weer aan het werk te gaan;
- Je moet ziek zijn geworden op of na 1 januari 2004 (anders val je nog onder de oude regeling, de WAO);
- Toen je ziek werd, was je verzekerd voor de WIA.
Moet ik verzekerd zijn voor de WIA om aanspraak te maken op een WIA uitkering?
Ja. Je bent verzekerd wanneer de één van de volgende situaties/beroepen op jou van toepassing is:
- Geldige overeenkomst bij een Nederlandse werkgever (tijdelijk contract, uitzendkracht of oproepkracht valt ook hieronder);
- Ambtenaar;
- WW/ZW/WAO- of uitkering ontvangt en in Nederland woont;
- Thuiswerker, musicus, artiest, werkzaam op basis van leer/werkovereenkomst (let op: bij deze situatie zijn er extra voorwaarden om te voldoen aan de eisen van een WIA uitkering. Vraag dus altijd juridisch advies!);
- Vrijwillig verzekerd.
Staat je beroep of situatie hierboven niet benoemd? Dan ben je niet voor de WIA verzekerd en daardoor kom je dus ook niet in aanmerking voor een WIA-uitkering.
Voorbeeld
Claire uit Wageningen is ondernemer. Ze heeft er bewust voor gekozen geen WIA-verzekering af te sluiten. Ze valt thuis van de trap en breekt haar beiden polsen, ze moet hiervoor meerdere keren worden geopereerd. De genezing verloopt niet zoals gedacht; na 104 kan ze nog steeds niet fulltime aan het werk. Kan zij aanspraak maken op een WIA-uitkering? Nee, ze had een WIA-verzekering moeten afsluiten. Als ondernemer is zij niet automatisch verzekerd.
Ook is het zo dat één van de volgende situaties (zogenaamde uitsluitingsgronden) niet van toepassing moeten zijn. Deze gronden zorgen er namelijk voor dat je geen aanspraak op een WIA-uitkering of dat je recht op een uitkering vervalt.
- Je bent 65 jaar (deze grond geldt vanaf de eerste dag van de kalendermaand dat je 65 bent geworden);
- Wanneer je al arbeidsongeschikt was op het moment dat je de eerste keer werd verzekerd voor de WIA;
- Je bent overleden;
- Je bent gedetineerd;
- Je gaat in het buitenland wonen (let op: Nederland heeft met sommige landen een speciale regeling. Win hierover dus juridisch advies in!);
- Als er sprake is van een wachttijd (je werkgever moet dan na 104 weken je loon nog steeds doorbetalen, of je werkgever betaalt het nog steeds door);
- Als je (nog) recht hebt op loon;
- Als je (nog) recht hebt op een WAO-, zwangerschaps- en bevallings- of een Ziektewetuitkering.
Is het zo dat een van de bovenstaande situaties op jou van toepassing is, dan kan je dus niet in aanmerking komen voor een WIA-uitkering. Val jij onder een van de uitsluitingsgronden en heb je daar een vraag over? Of heeft het UWV geoordeeld dat jij onder een uitsluitingsgrond valt en ben jij het daar niet mee eens? Win dan op tijd juridisch advies in.
Wat houdt de wachttijd in?
Zoals hierboven beschreven staat, kom je pas in aanmerking voor een WIA-uitkering na 104 weken. De 104 weken die je moet wachten, worden logischerwijs de wachttijd genoemd. De eerste 104 weken worden door je werkgever doorbetaald. Zie voor meer informatie over doorbetaling het stuk over de Ziektewet.
Op het moment dat je arbeidsongeschikt wordt en snel duidelijk wordt dat je nooit meer kan gaan, kan er al sneller een uitkering worden aangevraagd. Dit wordt een verkorte wachttijd genoemd. Let op! Je mag de aanvraag voor deze uitkering (met een verkorte wachttijd) maar één keer indienen. Verzamel daarom advies van verschillende instanties om zo de juiste keuze te maken. De procedure voor deze aanvraag loopt anders dan de normale procedure:
- Je werkgever vraagt de uitkering niet voor je aan, die doe je zelf. Stuur een verklaring mee van de bedrijfsarts (en eventueel andere artsen);
- De aanvraag kan vanaf de 3e week van je ziekte tot de 68ste week;
- Beslist het UWV dat je de uitkering krijgt? Dan moet jouw werkgever je alsnog 104 weken uitbetalen, maar hij mag de uitkering op je loon in mindering brengen.
Het kan zo zijn dat je de wachttijd juist langer wil maken, dit moet in goed overleg afgesproken worden met de werkgever. De werkgever moet dan langer dan 104 weken je loon doorbetalen. Het kan ook zo zijn dat het UWV bepaalt dat de wachttijd moet worden verlengd, dit wordt de “loonsanctie” genoemd. Dit gebeurt als je werkgever zich niet genoeg heeft ingespannen. Je wachttijd tot de uitkering wordt dan na de 104 weken nog een keer verlengd met 52 weken. De verkorte en verlengde wachttijd kan een hoop vragen met zich meebrengen, het kan je veel opleveren om tijdig een advocaat te raadplegen.
Wanneer is de arbeidsongeschiktheid onderbroken?
In sommige situaties is het zo dat de arbeidsongeschiktheid is onderbroken. Je bent dan afwisselend arbeidsgeschikt en arbeidsongeschikt geweest. Hoe er door het UWV met de situatie wordt omgegaan, hangt af van hoelang de arbeidsongeschiktheid doorbroken is geweest. In andere woorden: hoe lang je arbeidsgeschikt bent geweest. Het is verstandig om in deze situatie juridisch advies in te winnen
.
Hoe werkt de WIA-keuring?
Om aanspraak te maken op de uitkering moet je in de 91ste week van je arbeidsongeschiktheid de uitkering hebben aangevraagd. Als je een WIA-uitkering hebt aangevraagd wordt er eerst door het UWV gekeken wat jij en je werkgever hebben gedaan om jou weer zo goed mogelijk te laten werken. Het UWV beoordeelt je re-integratie aan de hand van Plan van Aanpak WIA en Probleemanalyse. Vervolgens vindt de WIA-keuring plaats. De keuring die door het UWV wordt gedaan bestaat uit drie onderdelen:
- Een gesprek met de verzekeringsarts: de psychische en fysieke klachten worden in kaart gebracht;
- Een onderzoek door de arbeidsdeskundige: wat kan je nog doen en verdienen?
- Het vaststellen van de mate van je arbeidsongeschiktheid (zie hierboven, wanneer ben ik arbeidsongeschikt?).
Hoe kan ik bezwaar maken tegen de beslissing over mijn WIA-aanvraag?
Je krijgt binnen 8 weken bericht van de arbeidsdeskundige over je de WIA-uitkering krijgt. Als je het niet eens bent met de beslissing, kan je bezwaar maken. Het is handig om altijd eerst naar het UWV te bellen, zodat zij hun beslissing kunnen uitleggen. Wil je na de uitleg alsnog bezwaar maken, dan kan dat. In de brief die je hebt ontvangen staat hoe snel je het bezwaar moet indienen, gebruikelijk is 6 weken. Je kunt je bezwaarschrift online of per brief indienen. Het is handig om hiervoor de site van het UWV te raadplegen.
Wanneer stopt mijn WIA-uitkering?
Er zijn verschillende redenen waardoor je WIA-uitkering stopt:
- Je kan weer meer verdienen (of je WIA-uitkering stopt, hangt af van hoeveel je verdient);
- Je bent werkeloos en je hebt geen recht op WW (je kan dan wel een bijstandsuitkering aanvragen);
- Je hebt de AOW-leeftijd bereikt;
- Je bent verhuisd naar een niet-verdragsland;
- Je bent gedetineerd:
- Je komt te overlijden.
Het is wijsheid om de documenten met betrekking tot je uitkering altijd te bewaren!
Advocaat en WIA uitkering
De wet bestaat uit veel regels en het verzekeringsrecht is een complex gedeelte van de wet. Het is daarom niet meer dan logisch als u vragen heeft over een WIA-uitkering of -aanvraag. Stel: je man komt te overlijden, hoe zit het dan? Wat gebeurt er met je WIA uitkering als u naar het buitenland verhuisd? Je kan voor al deze vragen altijd bij ons terecht.