Deze contracten waren nog zeer algemeen en er waren weinig beschermingsmaatregelen opgenomen voor de boeren. Tegenwoordig zijn contracten gebaseerd op contractsvrijheid. Hierdoor worden contracten aangepast aan de situatie, specifieker en worden ze vaak ook complexer.

Leg direct je vraag voor aan een advocaat

De agrarische sector en een advocaat

Binnen de agrarische sector spelen verschillende zaken een rol. Zo kun je denken aan het contract van de agrariër met de verkoper van de producten (groothandels e.d.), een stuk grond met een agrarisch bestemmingsplan dat verkocht wordt en de gemeente die een agrariër wilt uitkopen om een nieuwe woonwijk te bouwen in het gebied waarin de agrariër zijn gewassen verbouwd. In voornoemde situaties is er al sprake van een contract, of dient er uiteindelijk een contract opgesteld te worden. In deze situaties kun je wellicht indenken dat een advocaat behulpzaam kan zijn bij het uitpluizen van een reeds opgemaakt contract of het opstellen ervan. Daarnaast kun jij je wellicht al voorstellen dat het uitkopen door een gemeente tot een conflict kan leiden. Kan een gemeente dit zomaar doen? Welke mogelijkheden heb jij als eigenaar van het stuk agrarische grond? Een advocaat kan jou tijdens deze conflicten bijstaan en indien nodig afspraken maken met de gemeente waarbij hij of zij jouw belang in acht neemt. 

Wat houdt een pachtcontract in?

Een pachtcontract is gebaseerd op het pachtrecht. Dit wordt ook wel omschreven als de huur van de landbouwgrond. Een pachtovereenkomst moet aan een aantal vereisten voldoen:

• Er moet sprake zijn van landbouwactiviteiten waar een meer dan 1 hectare grond voor nodig is;
• De pacht moet schriftelijk zijn aangegaan (pachtcontract) en de grondkamer heeft deze overeenkomst getoetst aan de wettelijke regels. 

Er kan sprake zijn van reguliere pacht of van geliberaliseerde pacht. Een groot verschil hiertussen is dat een geliberaliseerde pacht een termijn van 6 jaar bevat, maar dat een reguliere pacht juist moeilijk te beëindigen is. Na de termijn van 6 jaar, zal de geliberaliseerde pacht van rechtswege eindigen. Daarnaast kan een verschil tussen de pachtovereenkomsten te vinden zijn in het bedrag. Bij een geliberaliseerde pacht wordt meestal het maximale pachtbedrag gevraagd, terwijl dit bij een reguliere pacht meeste bij de overeenkomst lager uitvalt.

Wat houdt een agrarische bestemming in?

Boerderijen worden omschreven als huizen met een agrarisch doel. Dit wordt onderscheiden van een huis dat geen agrarisch doel heeft, omdat hieraan andere eisen aan worden gesteld. Een volgend voorbeeld geeft duidelijk weer waarom er verschillende bestemmingsplannen worden opgesteld:

Voorbeeld
Hendrik werkt al 30 jaar als veeboer in Twente. In de omgeving liggen meerdere boerderijen die elk hun eigen functie binnen de agrarische sector voltooien. Hendrik heeft, in overleg met zijn vrouw, besloten om het bedrijf te stoppen. Hij heeft geen opvolger en is van plan om met zijn vrouw in een appartement in de stad te gaan wonen. Een jong stel, Jules en Tess, hebben al enige tijd geleden laten doorschemeren dat ze geïnteresseerd zijn in de woning. Hendrik en zijn vrouw gaan akkoord met het aanbod en willen graag de koop afronden. Op het moment dat de gemeente op de hoogte wordt gebracht van de koop, maakt zij bezwaar. Jules en Tess zijn immers niet van plan om de boerderij voort te zetten, maar deze boerderij enkel voor woning doeleinde te gebruiken. De gemeente gaat hiermee niet akkoord en stelt zich op het standpunt dat de boerderij moet blijven bestaan en dat het agrarische bestemmingsplan niet gewijzigd kan worden. De volgende bewoners van het pand zouden immers bezwaar kunnen maken tegen het feit dat de boerderij in een agrarische omgeving ligt waarbij regelmatig sprake is van stankoverlast en geluid van de dieren en machines. Op deze wijze wordt de kans vergroot dat de woning niet meer verkocht zal worden aan een agrariër, nadat de boerderij is verbouwd tot woning en de kans kleiner is dat andere burgers erin geïnteresseerd zijn. 

Is er voor Jules en Tess toch nog een mogelijkheid dat zij het bestemmingsplan kunnen wijzigen? Indien zij het koopcontract ondertekenen, zal hierin opgenomen staan dat het boerderij met een agrarische bestemming betreft. Je bent hierdoor verplicht om gehoor te geven aan het bestemmingsplan. Jules en Tess zouden dan niet de boerderij kunnen gaan verbouwen of de stallen kunnen slopen om er uiteindelijk een huis met woondoel van te maken. Zouden ze toch geen gehoor geven aan de agrarische bestemming, dan handelen ze in strijd met het bestemmingsplan.

Er dient dan gekeken te worden of er kan worden voldaan aan het overgangvereiste. Dit houdt in dat Hendrik al enige tijd zijn boerderij niet meer in gebruik heeft met het beoogd doel een agrarisch bedrijf te behouden. Op het moment van de verkoop, konden Jules en Tess dus aannemen dat er een woning en geen boerderij met agrarisch doeleinde werd verkocht. Het is dan mogelijk dat het bestemmingsplan door de gemeente gewijzigd wordt. De gemeente heeft echter een grote mate aan beleidsvrijheid op het gebied van bestemmingsplannen. Zij hebben dus de mogelijkheid, ondanks dat het kopen van de boerderij en het daarna gebruiken als woning niet in strijd is met het overgangsrecht, om alsnog het bestemmingsplan niet te wijzigen en daarmee vaststellen dat de boerderij alsnog een agrarische bestemming heeft.

Mocht er in het contract niets opgenomen staan, terwijl er wel sprake is van een agrarisch bestemmingsplan, dan hebben Jules en Tess de mogelijkheid op de verkoper aan te spreken op grond van non-conformiteit.

Jules en Tess zouden dus het meest succes hebben om een aanvraag te doen tot het wijzigen van het bestemmingsplan. Om de beslissing op de aanvraag positief te laten klinken, zal en sterke argumentatie voor deze wijziging van groot belang zijn. Het is hierbij dus sterk aan te raden om je te laten adviseren door een advocaat die ervaring heeft in het wijzigen van bestemmingsplannen.

Wanneer krijg je te maken met het onteigeningsrecht

Als agrariër heb je de meeste kans dat je te maken krijgt het onteigeningsrecht. Een voorbeeld hiervan is in bovenstaande al genoemd. Als boer heb je wellicht over verschillende locaties stukken grond waarop jij je gewassen verbouwd en/of je vee laat rondlopen in de lente en zomer. Jij bent als boer eigenaar van het stuk grond en dat wilt zeggen dat jij het meest vergaande recht over het grond bezit, namelijk het eigendomsrecht. Het uitgangspunt is dat niemand inbreuk mag maken op iemand eigendomsrecht. Maar hoe zit het wanneer jouw stuk grond een obstakel vormt voor de plannen van de gemeente?

De gemeente is een overheidsinstantie en houdt zich vaak bezig met het renoveren van wijken, aanleggen van wegen of het verbeteren van de infrastructuur waaronder het aanleggen van busbanen. Deze plannen eisen veel grond. Om aan deze grond te komen dient de gemeente te onderhandelen met de eigenaren van de grond. Deze onderhandelingen zullen uiteindelijk moeten leiden tot een contract waarmee zowel de eigenaar van het stuk grond als de gemeente het mee eens is. Meestal gaan deze onderhandelingen over het bedrag, maar het kan ook over het eigendomsrecht gaan of een gedeelte van het stuk land dat alsnog in eigendom zal blijven van de agrariër.

Wat houdt de administratie in van een agrarisch bedrijf?

Als je ondernemer bent in de agrarische sector, dien je aan een aantal vereisten te voldoen. Een van deze vereisten is dat je bent ingeschreven bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Je dient als ondernemer al je administratie te bewaren, zodat jij je zaken aan de RVO kunt verantwoorden. De RVO heeft dus een controle functie over je bedrijf. Zij beoordelen aan de hand van je facturen, contracten, voorraden, eigendomsakte en oprichtingsakte hoe jouw bedrijf zich ontwikkelt en dat jij je bedrijf volgens de regels van het ondernemingsrecht volgt.

Plaats direct je vraag