Leg direct je vraag voor aan een advocaat

Advocaat en ondertoezichtstelling

Bij een ondertoezichtstelling zul je als ouders alle belangrijke beslissingen over het kind met de gezinsvoogd moeten overleggen. Ook kan de gezinsvoogd aanwijzingen geven die zowel de ouders als het kind moeten opvolgen. Het gezag van de ouders wordt sterk beperkt.

Nadat de Raad voor de Kinderbescherming een verzoek tot een ondertoezichtstelling heeft gedaan bij de kinderrechter, worden de ouders door de rechter uitgenodigd om op een zitting te verschijnen. Hier kun je je verhaal doen. Ook een kind dat ouder is dan 12 jaar moet door de kinderrechter worden gehoord. Een kind dat jonger is dan 12 jaar kán door de kinderrechter worden gehoord, maar dit is niet verplicht. De ouders en het kind kunnen een advocaat inschakelen om zich te laten bijstaan tijdens de hoorzitting. Ook als je het niet eens bent met een uitspraak van de rechter heb je een advocaat nodig om hoger beroep in te stellen. Een advocaat kan je helpen om een aanwijzing van de gezinsvoogd te laten vervallen, indien je het hier als ouder niet mee eens bent.

Dus ben je uitgenodigd om voor de kinderrechter te verschijnen? Of ben je het niet eens met een ondertoezichtstelling? Schakel dan een jeugdrechtadvocaat in gespecialiseerd in de procedure bij een ondertoezichtstelling. 

Wanneer wordt mijn kind onder toezicht gesteld?

Indien problemen binnen een gezin een ernstig negatief effect hebben op een kind en dit kind kampt met ernstige opvoedingsproblemen en gedragsproblemen, dan kan dat voor de Raad voor de Kinderbescherming reden zijn om de kinderrechter te verzoeken om een ondertoezichtstelling uit te spreken.

Factoren die meespelen:

• De ouders zijn niet in staat om een kind op te voeden.
• De ouders komen regelmatig in aanraking met de politie of zijn verslaafd
• Het kind komt regelmatig in aanraking met de politie.
• Het kind wordt door de ouders mishandeld

De Raad voor de Kinderbescherming bepaalt aan de hand van een onderzoek of zij een ondertoezichtstelling noodzakelijk acht. Uiteindelijk bepaalt de rechter of het kind zich in een dusdanig ernstig bedreigende situatie bevindt dat een ondertoezichtstelling gerechtvaardigd is. Volgens de Nederlandse wet kan een ondertoezichtstelling worden uitgesproken als hij of zij “zodanig opgroeit dat zijn zedelijke of geestelijke belangen of zijn gezondheid ernstig worden bedreigd”. Daarnaast moet eerst geprobeerd zijn om andere, minder ingrijpende, maatregelen te nemen. De ondertoezichtstelling is dus een uiterst middel. De rechter weegt bij het nemen van zijn beslissing alle betrokken belangen mee. De ondertoezichtstelling tast het privé- en familieleven van het gezin aan. Dit kan gerechtvaardigd zijn, maar er moet dan wel een dringende maatschappelijke behoefte bestaan. Bovendien moet het doel zijn om de ouders zelf weer de verantwoordelijkheid over het kind te geven. De maatregel moet dus tijdelijk zijn. De inbreuk mag niet ernstiger zijn dan voor het bereiken van het doel noodzakelijk.

Niet altijd wordt er terecht een verzoek tot ondertoezichtstelling door de Raad voor de Kinderbescherming gedaan. Zij moeten namelijk eerst alle andere opties onderzoeken om ondertoezichtstelling te voorkomen. Indien dit niet is gebeurd kan een ondertoezichtstelling nog niet worden uitgesproken. Een ondertoezichtstelling is een vergaande maatregel en maakt een grote inbreuk op jouw privéleven en dat van het gezin. Een jeugdrechtadvocaat kan ervoor zorgen dat er niet onterecht een ondertoezichtstelling wordt uitgesproken.

Wie kan een verzoek tot ondertoezichtstelling doen?

Een verzoek tot een ondertoezichtstelling kan worden ingediend door de Raad voor de Kinderbescherming, het Openbaar Ministerie, een ouder of een ander die het kind opvoedt. In het laatste geval moet een verzoek door een advocaat worden ingediend.

Voorbeeld
Jan en Els hebben samen een dochter, maar zijn al een tijd uit elkaar. Els houdt hun dochter weg bij Jan en weigert hem alle contact. Jan is radeloos en na een jarenlange strijd over de omgang, doet hij een verzoek bij de kinderrechter tot ondertoezichtstelling. De kinderrechter komt tot de conclusie dat de huidige situatie zeer schadelijk is voor het kind en dat deze hierdoor bedreigd wordt in haar geestelijke belangen. Het verzoek tot ondertoezichtstelling wordt toegewezen.

Wat gebeurt er na een ondertoezichtstelling?

Bij een ondertoezichtstelling hebben zowel de ouders als de gezinsvoogd de verantwoordelijkheid over het kind. De gezinsvoogd houdt het kind in de gaten en helpt om de situatie te verbeteren. Het doel van het uitspreken van een ondertoezichtstelling is ervoor zorgen dat de ouders uiteindelijk zelf weer in staat zijn om de verantwoordelijk voor de opvoeding op zich te nemen.

Indien er een ondertoezichtstelling wordt uitgesproken, dan zorgt een instelling op gemeentelijk niveau, die belast is met jeugdbescherming en/of jeugdreclassering, voor de uitvoering van de maatregel. In beginsel blijft het kind bij zijn ouders wonen. Een gezinsvoogd biedt hulp bij het oplossen van problemen en helpt bij de opvoeding en verzorging van het kind. De ouders en het kind zijn verplicht deze hulp te accepteren. Je houdt als ouders wel het gezag over je kind en bent dus zelf nog steeds verantwoordelijk voor de opvoeding van jouw kind. Je wordt daarbij begeleid door de gezinsvoogd. De gezinsvoogd stelt een plan van aanpak op, om de huidige situatie te verbeteren. In dit plan van aanpak worden de gemaakte afspraken vastgelegd. Als het gezin zich daar niet aan houdt, dan kan de gezinsvoogd een aanwijzing sturen. Dit is een brief aan de ouders en het kind waarin nog eens staat wat er moet gebeuren.

Per 1 januari 2015 is het jeugdzorgstelsel veranderd. Verantwoordelijkheid voor jeugdzorg ligt nu bij de gemeenten. Kinderen waarvoor een ondertoezichtstelling is uitgesproken staan onder toezicht van gecertificeerde jeugdzorginstellingen (voormalige Bureaus Jeugdzorg).

Hoelang duurt een ondertoezichtstelling?

Een ondertoezichtstelling kan in principe worden uitgesproken voor maximaal één jaar en is mogelijk tot het kind 18 jaar is. De kinderrechter kan besluiten om de ondertoezichtstelling met één jaar te verlengen. Dit kan nodig zijn als de problemen nog niet zijn verholpen. Een verlenging wordt alleen uitgesproken op verzoek van een persoon die ook een verzoek tot ondertoezichtstelling kan doen. Ben je het niet eens met een uitgesproken verlenging? Een advocaat kan je inlichten over de mogelijkheid van hoger beroep.

Voorlopige ondertoezichtstelling

Indien de zorgen over een kind heel ernstig zijn, kan de kinderrechter besluiten een voorlopige ondertoezichtstelling uit te spreken. Vaak gebeurt dit in combinatie met een uithuisplaatsing. Voordat een voorlopige ondertoezichtstelling wordt uitgesproken, moet de Raad voor de Kinderbescherming kunnen aantonen dat er sprake is van een noodsituatie en er geen tijd is om een onderzoek af te wachten. Je wordt als ouder voorafgaand aan het uitspreken van een voorlopige ondertoezichtstelling niet gehoord. Het kind kan dan plotseling door de politie worden meegenomen. Vaak is dit voor ouders, familieleden en het kind een traumatische gebeurtenis.

Voorbeeld
Niels is 14 jaar en woont met zijn ouders in Amstelveen. Niels heeft ernstige gedragsproblemen en het gaat niet goed op school. Hij is zwaar depressief. Ook thuis loopt het niet lekker. De buren hebben het vermoeden dat er sprake is van kindermishandeling en schakelen Veilig Thuis. Omdat dit op niks uitloopt, wordt de Raad voor de Kinderbescherming ingeschakeld. De ouders van Niels accepteren geen hulp. Niels loopt echter direct gevaar als er niet snel wordt ingegrepen. De Raad voor de Kinderbescherming vraagt daarom een voorlopige ondertoezichtstelling aan.

Een voorlopige ondertoezichtstelling kan voor maximaal 3 maanden worden uitgesproken. Ondertussen start de Raad voor de Kinderbescherming een onderzoek naar de gezinssituatie. Hiervan wordt een rapport geschreven. Naar aanleiding van dit onderzoek kan de kinderrechter besluiten om een definitieve ondertoezichtstelling uit te spreken. Binnen twee weken na het uitspreken van een voorlopige ondertoezichtstelling moet je als ouders zijnde worden gehoord door de kinderrechter. Omdat dit vaak een emotionele en belangrijke zitting is, is het verstandig om je te laten bijstaan door een professionele advocaat gespecialiseerd in het jeugdrecht. Ook kan het zijn dat de voorlopige ondertoezichtstelling onterecht is geweest. Je kunt dan onder begeleiding van een advocaat in hoger beroep gaan.

Wat doet de Raad voor de Kinderbescherming?

De Raad voor de Kinderbescherming beschermt kinderen die ernstige schade dreigen op te lopen. Zij geeft advies en vraagt zo nodig aan de rechter om in te grijpen als er bij een minderjarige ernstige problemen zijn in de opvoeding die zijn ontwikkeling belemmert. Indien er zorgelijke signalen zijn, stelt de Raad een onderzoek in. Een medewerker van de Raad voor de Kinderbescherming voert gesprekken met de ouders en met het kind. Nadat er gesprekken zijn gevoerd, wordt er door de medewerker een rapport opgesteld. In dit rapport wordt ook beschreven waarom een ondertoezichtstelling noodzakelijk zou zijn. De ouders en het kind (van 16 jaar of ouder) mogen dit rapport inzien. Nadat het rapport gelezen is, mogen opmerkingen gemaakt worden indien de ouders het ergens niet mee eens zijn.. Het rapport, inclusief de opmerkingen, wordt aan de kinderrechter gegeven. 

Wat zijn mijn rechten bij een ondertoezichtstelling?

Ben je het niet eens met een ondertoezichtstelling? Tijdens de zitting kun je verweer voeren. Een advocaat kan je hierbij helpen. De kinderrechter nodigt ook de minderjarige uit om gehoord te worden. Dit heet een kindgesprek. Wil je advies, hulp bij het opstellen van de stukken of bijstand tijdens de zitting? Het inschakelen van een advocaat kan dan verstandig zijn.

Mocht de machtiging tot ondertoezichtstelling toch worden gegeven, dan kun je in hoger beroep gaan binnen drie maanden na de uitspraak. Je hebt daarvoor een advocaat nodig. Indien je het niet eens bent met een uitspraak in hoger beroep kun je nog in cassatie gaan bij de Hoge Raad. Ook dit moet weer binnen drie maanden na de uitspraak. Een advocaat kan je adviseren over de haalbaarheid van een cassatie beroep. Bij een gewijzigde situatie kan de ondertoezichtstelling eventueel beëindigd of verkort worden door de kinderrechter. Ook als je het er niet mee eens bent dat er een gezinsvoogd wordt aangewezen, kun je daartegen in beroep bij de rechter.

Plaats opdracht