Productaansprakelijkheid

Heb je een ongeluk gehad omdat de remmen van je fiets het niet deden en wil je de schade verhalen? Weet je niet bij wie je nou precies kunt aankloppen voor vergoeding van de schade?

Vraag je je af wat een advocaat voor je kan doen als er schadeclaims bij jouw bedrijf ingediend worden?

Leg direct je vraag voor aan een advocaat

Wat kan een advocaat voor een producent doen als er claims van productaansprakelijkheid ingediend worden?

Wanneer je producent bent, kan het voorkomen dat er claims ingediend worden omdat jouw producten niet naar behoren functioneren. Er zijn een aantal dingen dat je kunt ondernemen in zulke situaties:

Je kunt besluiten om een product-recall te organiseren om de schade te beperken. Je roept je producten dan terug;
Je kunt een onderzoek starten om te achterhalen wie er in de productieketen aansprakelijk is voor het gebrek van het product;
Een oorzaaksanalyse kan helpen om uit te vinden waardoor de schade gekomen is;
Het is belangrijk om te checken of er wet- en regelgeving is die in de weg staat aan jouw aansprakelijkheid. Het is verstandig om hiervoor juridisch advies in te winnen;
Het bedrag van de schadeclaim moet hoger zijn dan 500 euro, als dit niet het geval is ben jij als producent niet aansprakelijk en kan de schade worden verhaald op de verkoper.

Een belangrijk punt om in acht te nemen is het feit dat jij als producent alleen aansprakelijk bent voor de gevolgschade. Gevolgschade wil zeggen dat er schade is ontstaan als gevolg van het gebrekkige product.

Voorbeeld
Sjors heeft een week geleden een nieuwe auto gekocht. Hij rijdt op de snelweg, onderweg naar zijn vriendin. Op een gegeven moment begeeft een van zijn gloednieuwe banden het, waardoor Sjors van de weg slingert. Hij raakt hierbij een andere auto en raakt zelf ernstig gewond. Zijn auto is total loss.

In de bovenstaande casus kan Sjors de gevolgschade verhalen op de producent van de banden. Hij kan helaas de schade aan zijn auto niet verhalen, omdat dit niet valt onder gevolgschade.
Als producent ben je echter niet altijd aansprakelijk. Er zijn een aantal situaties waarin je niet aansprakelijk te stellen bent door de consument:

Het product is niet door jouw bedrijf in het verkeer gebracht. Dit wil zeggen dat je bijv. het product niet zelf uitgebracht hebt;
Het gebrek nog niet bestond toen je het product uitbracht, het later is ontstaan - bijvoorbeeld door bederf bij levensmiddelen;
Het product is niet verspreid met een commercieel doel;
De overheid heeft dwingende voorschriften opgesteld waaraan jij je als producent diende te houden;
De stand van de wetenschappelijke en technische kennis was nog niet ver genoeg op het moment dat het product werd uitgebracht;
Je kon onmogelijk weten dat het product niet veilig was.

Het is verstandig om als bedrijf de gehele keten door te zoeken naar eventuele risico’s op gebreken van het product. Bovendien is het verstandig om in de algemene voorwaarden van je bedrijf zaken op te nemen die zorgen dat schade verhaald kan worden op eventuele voorschakels, zoals leveranciers.

Voorbeeld
Bedrijf X is een bedrijf dat autoruiten verkoopt. Frans is leverancier van dit bedrijf. Na een aantal maanden ontdekt de directeur van het bedrijf dat er een heleboel autoruiten niet de juiste kwaliteit hebben. De ruiten zijn minder solide en sneller vatbaar voor bijvoorbeeld sterretjes. Na een grondig onderzoek komt hij uit bij Frans, die blijkbaar heeft proberen te bezuinigen op de ruiten, wat ten koste ging van de kwaliteit. Ondertussen heeft Angela Pietersen een claim ingediend bij Bedrijf X, omdat haar autoruit al na een week gebreken vertoonde. Bedrijf X handelt de claim af met Angela Pietersen en Bedrijf X kan bepaalde schadekosten weer verhalen op leverancier Frans. Bedrijf X had namelijk in haar algemene voorwaarden opgenomen dat dergelijke schadekosten verhaald konden worden op de leverancier.

In het bovenstaande voorbeeld wordt geïllustreerd dat het verstandig is om goede algemene voorwaarden te hebben, omdat deze vervelende situaties kunnen uitsluiten. Een advocaat kan je helpen om de algemene voorwaarden van jouw bedrijf waterdicht te maken en te zorgen dat alles vlekkeloos verloopt in het geval van ingestelde claims.

Is het verstandig om een productaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten voor bedrijven?

Als producent kun je een productaansprakelijkheidsverzekering afsluiten. Wanneer je aansprakelijk gesteld wordt voor de schade die door een derde geleden is, worden de kosten vergoed door de verzekeraar. Dit kan erg nuttig zijn. Vooral als je producten verkoopt in landen met een hoge claimcultuur zoals Amerika, kan het verstandig zijn om een verzekering te hebben omdat de schade anders soms wel tot in de miljoenen euro’s kan lopen.

Geldt er productaansprakelijkheid bij het importeren van China naar Nederland?

Wanneer je producten importeert van buiten Europa, word je gezien als de producent en kun je ook in die hoedanigheid aangesproken worden door consumenten met een schadeclaim. Als je bijvoorbeeld katoenen tassen importeert, hoef je je niet snel zorgen te maken over claims en is een verzekering afsluiten niet nodig. Wanneer je echter boekenplanken uit China importeert met korte schroefjes, waardoor de boekenplank weleens van de muur kan vallen, is het aan te raden om een productaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten om de kosten te dekken.

Voorbeeld
Jan is samen met zijn vriend Buran een bedrijfje (ElectricBicycles4U) begonnen waarmee ze elektrische fietsen importeren vanuit China en deze doorverkopen aan consumenten in Nederland. Het bedrijfje loopt goed en alles ziet er zonnig uit. Op een dag klopt Zara aan bij ElectricBicycles4U, omdat haar remmen het niet deden en zij hierdoor een ongeluk heeft gehad, waarbij ze letselschade heeft opgelopen. Bovendien heeft zij schade aangebracht aan de auto van Peter de Vries. Jan en Buran menen dat zij niet aansprakelijk zijn, omdat de producent van de fietsen in China dit is.

Het bovenstaande voorbeeld geeft een situatie weer waarin er niet duidelijk is wie de consument nu kan aanspreken als het gaat om productaansprakelijkheid. Omdat Jan en Buran de elektrische fietsen van buiten Europa hebben geïmporteerd, kunnen zij worden aangesproken als producent, omdat het voor een consument wel erg moeilijk is om te achterhalen wie de oorspronkelijke producent in China is. Wanneer je vanuit het buitenland wilt importeren naar Nederland, is het verstandig om juridisch advies in te winnen, zeker met het oog op eventuele productaansprakelijkheid.

Hoe is de productaansprakelijkheid in de wet geregeld voor een producent?

Wanneer je als bedrijf producten fabriceert en er een eindproduct van maakt, word je aangemerkt als producent. Ook als je onderdelen fabriceert van een product of als je leverancier bent en er geen echte producent aangewezen kan worden, val je onder de productaansprakelijkheid.

Het kan zijn dat er meerdere producenten aanwezig zijn in het productieproces. Wanneer een consument de producent aansprakelijk wil stellen, zijn de producenten hoofdelijk aansprakelijk. Dit betekent dat de consument kan kiezen wie van de producenten hij wil aanspreken. De producenten kunnen zelf onderling regelen hoe het afgehandeld wordt. Dit heet het regresrecht.

Hoe is de productaansprakelijkheid in de EU geregeld voor consumenten?

Als een product een gebrek vertoont en jij als consument daardoor schade lijdt, kun je deze verhalen op de producent. De schade moet zijn ontstaan als gevolg van het gebrekkige product. Alleen deze schade wordt vergoed. De schade aan het product zelf wordt niet vergoed. Later in deze tekst zal hier verder op in worden gegaan.

De regel is dat je de producent kunt aanspreken als er sprake is van schade aan personen (letselschade) en als er door het product schade is toegebracht aan andere zaken. Bij de laatste optie moet er ten minste een bedrag van 500 euro aan schade zijn, anders is het niet mogelijk om de producent aan te spreken op zijn aansprakelijkheid en zal je je moeten wenden tot de verkoper. Bovendien is het belangrijk om binnen 3 jaar een claim in te stellen, anders heb je geen recht meer op eventuele schadevergoeding. Het kan zijn dat jij als consument zelf het product niet hebt gebruikt zoals het voorgeschreven was. Er is dan een zekere mate van eigen schuld aanwezig en dit kan invloed hebben op de hoogte van de schadevergoeding. Als je een conflict hebt met de producent over de hoogte van de schadevergoeding, omdat hij meent dat er sprake is van eigen schuld aan jouw zijde, is het verstandig om de hulp van een goede advocaat in te schakelen. Deze kan vanuit een juridisch perspectief de situatie beoordelen en zorgen dat jij een passende vergoeding krijgt!

Wat is een product?

De definitie van een product kan in ruime zin uitgelegd worden, een product is in ieder geval iedere roerende zaak, ongeacht of deze bestanddeel is geworden van een andere roerende of onroerende zaak. Het product mag geen onroerende zaak zijn, zoals bijvoorbeeld een huis. Diensten vallen hier ook niet onder. Het kan ook gaan om een levensmiddel, zoals bijvoorbeeld een pizza. De producent is degene die het product heeft vervaardigd en samenstelt, maar ook soms de importeur of de merkhouder. De bewijslast ligt in dit geval bij jou als consument zijnde. Een product is gebrekkig, als het niet de veiligheid biedt die je van zo’n product zou mogen verwachten.

Voorbeeld
Het is winter en Mirjam heeft onlangs een set kandelaars gekocht voor een etentje met vrienden. Ze heeft een muziekje opgezet en dekt de tafel, waar ze ook de kandelaars met kaarsen erin op zet. Ze steekt de kaarsen aan en loopt even naar de keuken om wat borden te pakken. Als Mirjam terug komt, schrikt ze heel erg. De kandelaars staan in brand en lijken wel ontploft. Ze hebben een enorme zwarte vlek achtergelaten op de witte muur en hebben een deel van haar eikenhouten tafel afgebrand. De tafel kostte 900 euro en daar komen de kosten van het witten van de muur nog bij. Mirjam is hier natuurlijk niet blij mee en ze wil stappen ondernemen om haar schade vergoed te krijgen.

In het bovenstaande voorbeeld is er door een product, namelijk de kandelaars, schade toegebracht aan een andere zaak. Van kandelaars mag je verwachten dat ze niet in brand vliegen door de kaarsen die erin staan. De kandelaars hebben dus gezorgd voor een uiterst onveilige situatie. Mirjam kan stappen ondernemen om haar schade te verhalen. Zij kan hiervoor direct naar de verkoper van de winkel stappen. Het kan echter voorkomen dat deze haar doorverwijst naar de producent van de kandelaars. In dit geval kan Mirjam met succes de producent aanspreken en kan ze haar schade vergoed krijgen, zoals bijvoorbeeld de kosten voor het opnieuw schilderen van de muur.

Wanneer een product niet de veiligheid biedt die je ervan zou mogen verwachten, is het automatisch gebrekkig en non-conform, zoals juristen dat noemen.