Aansprakelijkheid
Het aansprakelijkheidsrecht is een veelomvattend rechtsgebied. Hierin wordt geregeld wie de schade en het risico moet dragen bij schadeveroorzakende situaties. Vaak wordt dit beoordeeld aan de hand van wie schuldig of verwijtbaar heeft gehandeld.
Je kan echter ook aansprakelijk worden gesteld krachtens de wet. Het aansprakelijkheidsrecht speelt ook een belangrijke rol binnen het gezondheidsrecht. Tijdens het leveren van zorg kunnen er fouten gemaakt worden. Maar wie is dan aansprakelijk in geval van schade?
Plaats direct je vraag
Kan ik de door mij geleden schade verhalen op mijn zorgverlener?
Indien je als patiënt schade hebt geleden en deze wilt verhalen, krijg je te maken met het aansprakelijkheidsrecht. Dit is een lastig gebied en het is raadzaam om je door een advocaat te laten adviseren en eventueel te laten bijstaan. Er bestaat een kans dat je zorgverlener de schade die je hebt geleden moet vergoeden. Hieronder proberen wij je een indruk te geven van wanneer je aanmerking zou kunnen komen voor een schadevergoeding.
Voorbeeld
Jochem de Wit zit al een jaar vast aan een medische behandeling. Hierdoor moet hij meerdere keren per maand naar het ziekenhuis en daarnaast is hij van slag van de medicatie die hij krijgt toegediend. Hij kan ook niet meer werken en moet thuis blijven om te rusten. Na een andere arts te hebben geraadpleegd komt hij tot de conclusie dat zijn behandeling onnodig lang duurt. Hierdoor heeft veel inkomsten misgelopen. Ook heeft hij onnodig veel pijn geleden. Hij is van mening dat hij hiervoor gecompenseerd moet worden. Ook zijn vrouw Annie is van mening dat zij een schadevergoeding moet krijgen van de arts van Jochem. Zij heeft namelijk veel op hem moeten letten en lang voor hem moeten zorgen. Bovendien heeft zij zich ook grote zorgen gemaakt over de gezondheid van Jochem. Jochem en Annie raadplegen een advocaat over hun mogelijkheden.
Wanneer kom ik in aanmerking voor een schadevergoeding?
Er zijn verschillende grondslagen waarop jij je kan beroepen. De zorgverlener kan aansprakelijk worden gesteld op grond van de geneeskundige behandelingsovereenkomst (art. 7:446 BW) of via de onrechtmatige daad (6:162 BW), waarbij het verwijt wordt gemaakt dat de zorgverlener onrechtmatig heeft gehandeld jegens jou. Hieronder kan je meer lezen over beide categorieën.
Wanneer kan ik mijn zorgverlener aansprakelijk stellen in verband met de geneeskundige behandelingsovereenkomst?
De geneeskundige behandelingsovereenkomst regelt de relatie tussen patiënt en zorgverlener. Onder zorgverleners vallen onder meer verpleegkundigen, artsen, psychologen en logopedisten. Wanneer een patiënt een zorgverlener inschakelt, ontstaat een geneeskundige behandelingsovereenkomst tussen deze partijen. De patiënt is opdrachtgever tot zorg. De wet die dit regelt, de wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO), is van dwingend recht. Dit betekent dat patiënten en zorgverleners geen afspraken kunnen maken die in strijd zijn met deze wet. Het WGBO heeft regelingen over:
- Het recht op informatie van de patiënt;
- Toestemming voor een medische behandeling van de patiënt;
- Het recht inzage in het medisch dossier;
- Het recht op een tweede mening van een andere deskundige;
- Vertegenwoordiging van patiënten die niet zelf kunnen beslissen;
- Recht op privacy van patiënten.
Als patiënt heb je recht op informatie van zorgverleners. Deze informatie moet je krijgen in een begrijpelijke taal en moet gaan over jouw ziekte, over de behandeling die je zou moeten krijgen, over de risico's van die behandeling en over eventuele andere behandelingen. Ook heb je als patiënt het recht om in jouw medisch dossier te kijken. Daarnaast mag jouw zorgverlener mag niet zonder toestemming jouw dossier aan iemand anders laten zien. Ook is voor ieder onderzoek vereist dat je als patiënt toestemming geeft voor dat betreffende onderzoek.
Voor het aansprakelijk stellen van een zorgverlener moet er sprake zijn van een medische fout. Daarnaast moet deze fout toerekenbaar zijn aan de zorgverlener. Bovendien moet er sprake zijn van causaliteit: de schade moet veroorzaakt zijn door de fout van de zorgverlener. Als jouw zorgverlener de geneeskundige behandelingsovereenkomst niet nakomt, kan dit grond zijn om iemand aansprakelijk te stellen.
Voorbeeld
Jessie van Dam is van mening dat zij grote schade heeft geleden door de behandeling die zij heeft gekregen van haar arts. Haar arts heeft haar onjuiste informatie gegeven over de behandeling die zij zou krijgen. Hij heeft veel informatie voor haar achtergehouden en heeft sommige informatie zelfs verkeerd uitgelegd. Jessie heeft daardoor een behandeling gekregen die zij helemaal niet wilde. Jessie kan proberen haar arts aansprakelijk te stellen, hij heeft de geneeskundige behandelingsovereenkomst niet nageleefd. Jessie raadpleegt wel eerst een advocaat en start vervolgens een procedure.
Wanneer kan ik zeggen dat mijn zorgverlener onrechtmatig jegens mij heeft gehandeld?
De onrechtmatige daad neemt een centrale plaats binnen het aansprakelijkheidsrecht. Hierachter schuilt een groot juridisch geheel met veel juridische regelingen, uitzonderingen en rechtspraak. Het is raadzaam om in contact te treden met een advocaat die jou bij de voor jouw specifieke situatie kan bijstaan.
Een andere grond waarop je jouw zorgverlener aansprakelijk kunt stellen is als jouw zorgverlener een 'veiligheidszorg' heeft geschonden, dat wil zeggen een 'ontoelaatbare gevaarzettende situatie' heeft gecreëerd.
Hiertoe worden een aantal criteria gebruikt:
- De kans dat de schadeveroorzakende situatie zou plaatsvinden;
- De kans dat uit de situatie schade ontstaat;
- De ernst van de gevolgen van dat optreden;
- De bezwaarlijkheid van de te nemen veiligheidsmaatregelen.
Voorbeeld
Henry wordt na een operatie naar de uitslaapkamer gebracht. Hij wordt in een bed geplaatst zonder een onrusthekje op het bed. Henry valt uit het bed. De gevolgen zijn aanzienlijk groot. Zijn rug raakt zwaar beschadigd. De kans dat zijn rug herstelt is klein. Hij loopt blijvend letsel op. Henry raadpleegt een advocaat; waarschijnlijk zal een aansprakelijkheidsclaim hier wel slagen. Er is hier sprake van een gevaarzettende situatie. De kans dat Henry uit bed valt als er geen onrusthekje wordt geplaatst is groot. Daarnaast is de kans dat de schade optreedt als iemand uit bed valt, groot. Bovendien was het geen grote moeite om veiligheidsmaatregelingen te treffen, zoals het plaatsen van een hekje.