Goederenrecht
Wat valt er allemaal onder goederenrecht? Eigendom, levering en beperkte rechten. Hieronder meer informatie.
Sta je op het punt om een huis te verkopen of te kopen en wil je weten wat daar allemaal bij komt kijken op juridisch vlak? Of vraag je je af wanneer je juridisch gezien eigenaar bent van die ene mooie auto? Ontdek dan in onderstaande tekst of het wellicht nuttig is om de hulp van een gespecialiseerde advocaat in te schakelen!
Bij ons vind je advocaten die voldoen aan jouw voorwaarden en altijd klaar staan om te helpen. »»
Of geef ons een belletje! Je kunt ons ook bereiken op telefoonnummer 088 - 833 88 88.
Wat is het verschil tussen zaken en vermogensrechten ?
Onder het begrip ‘goederen’ vallen alle zaken en vermogensrechten. Zaken zijn objecten die voor menselijke beheersing vatbaar zijn, zoals bijvoorbeeld een mobiele telefoon. Vermogensrechten zijn wat abstracter, ze zijn niet vast te pakken of direct aan te wijzen.
Voorbeeld
Madelief heeft aan Ruben geld verstrekt, omdat hij in de financiële problemen zat en zij hem wilde helpen. Madelief heeft nu een vordering op Ruben, hij moet het geleende geld namelijk aan haar terugbetalen. Deze vordering is niet tastbaar, het is als het ware een afspraak tussen Ruben en Madelief.
Dit zijn dus rechten met een waarde die in geld is uit te drukken.
Wat is het verschil tussen goederen en diensten?
Een veel voorkomende vraag is wat nou precies het verschil is tussen goederen en diensten. Diensten zijn niet tastbaar. Als je je bijvoorbeeld laat adviseren door een advocaat in een geschil, dan is er sprake van dienstverlening van de advocaat aan jou. Goederen kunnen wel tastbaar zijn, tenzij het vermogensrechten zijn, zoals hierboven is beschreven. Als je bij de autodealer een nieuwe auto koopt, is de auto aan te merken als een goed en dus een zaak, omdat het een tastbaar object is dat voor menselijke beheersing vatbaar is.
Wat is precies een bestanddeel van een zaak?
Iets kan worden aangemerkt als een hoofdzaak. Deze hoofdzaak kan weer bestaan uit bestanddelen, dit zijn als het ware onderdelen van de zaak. Als er geen sprake is van een bestanddeel bij de hoofdzaak, spreek je van een zelfstandige zaak. Wanneer je bijvoorbeeld een keuken laat inbouwen in je nieuwe huis, wordt de keuken bestanddeel van het huis. Het huis geldt dan als de hoofdzaak. Voor een wiel van een fiets geldt hetzelfde. Zonder dit wiel is het onmogelijk om te fietsen, het wiel is dus een onderdeel geworden van de hoofdzaak, namelijk de fiets.
Een manier om te bepalen of er sprake is van een bestanddeel van een hoofdzaak is de toepassing van de 'verkeersopvatting'. Dit is eigenlijk een andere benaming voor de algemeen geldende norm in de maatschappij. Iedereen in de maatschappij deelt dezelfde opvatting over een bepaald gegeven, waardoor deze opvatting heersend is.
Is mijn stacaravan een onroerend goed?
Het onderscheid tussen onroerend en roerend kan verstrekkende gevolgen hebben. In onderstaand stuk zal uitgelegd worden waarom.
Een criterium dat geldt bij de bepaling of iets onroerend of roerend is, is het feit dat een zaak duurzaam met de grond verenigd moet zijn. Een belangrijke opmerking hierbij is dat het er niet om gaat of een gebouw of werk technisch los te maken is van de grond. Het gaat er vooral om of een gebouw of werk bestemd is om duurzaam ter plaatse te blijven. Hier wordt mee bedoeld dat het gebouw of werk voor altijd of ten minste een hele lange periode op een plaats moet blijven - een onroerende zaak. Het mag dus niet verplaatst worden, vaak is dit ook onmogelijk bij onroerende zaken, denk hierbij aan een huis. De kwalificering van een zaak als onroerend of roerend kan een hele hoop gevolgen hebben voor jou als eigenaar. Hieronder volgt een voorbeeld over de kwestie rond stacaravans.
Voorbeeld
Pieter heeft zojuist een stacaravan gekocht en is van plan om deze op recreatieterrein ‘Het Groene Woud’ te zetten. Hij wil de caravan het gehele jaar te laten staan. Op een dag klopt Ahmed, de baas van het recreatieterrein, aan bij Pieter. Hij meent dat hij eigenaar is van de stacaravan, omdat deze op zijn grond staat. Daarnaast ontving Pieter een brief van de gemeente, waarin stond vermeld dat hij belasting moet gaan betalen over zijn stacaravan. Hoe kan dit zomaar?
De Hoge Raad heeft in 2005 bepaald dat een stacaravan een onroerend goed is. De gevolgen hiervan zijn dat in bovenstaande casus Ahmed inderdaad eigenaar kan worden van de stacaravan, omdat deze op zijn grond staat. De gemeente kan ook daadwerkelijk belasting heffen.
Zoals je ziet kan het behoorlijk wat uitmaken of iets aangemerkt wordt als roerend of onroerend. Wanneer je je bevindt in een soortgelijke situatie en niet weet of je überhaupt nog eigenaar bent van je stacaravan, is het raadzaam om met een advocaat te overleggen hoe deze situatie het best aangepakt kan worden. De advocaten van advocaatzoeken.nl zijn gespecialiseerd in dit soort zaken en kunnen je passende hulp bieden.
Plaats hier je opdracht en vind de advocaat die het beste bij je past! »»
Alle zaken die niet onroerend zijn, zijn roerend. Dat is dus makkelijk! Een auto is bijvoorbeeld een onroerend goed. De bestuurder van een auto rijdt namelijk bijvoorbeeld elke dag naar zijn werk, waarbij de auto verplaatst wordt. Deze is dus duidelijk niet bestemd om duurzaam ter plaatse te blijven, omdat een auto gewoonlijk niet bedoeld is om het hele jaar lang geparkeerd te staan voor de deur.
Mag mijn buurman zomaar over mijn erf lopen?
Als eigenaar van een goed heb je vaak een volledig recht op het goed. Niemand kan dit van jou afnemen en jij kunt volledig genieten van dit recht. Dit is echter anders wanneer er een beperkt recht gevestigd is op een goed. Een beperkt recht is afgeleid van een meer omvattend recht. Dit recht is dan bezwaard met het beperkte recht. Het meeromvattende recht wordt ook wel het moederrecht genoemd en het afgeleide recht, het dochterrecht. Het moment van de vestiging van beperkte rechten is van groot belang, omdat het oudste recht voorrang geniet.
Het is belangrijk om voor de koop van bijvoorbeeld een stuk grond of een huis na te gaan of er beperkte rechten gevestigd zijn. Als dit het geval is, gaan de beperkte rechten op het goed mee van de vorige naar de nieuwe eigenaar. Het advies van een gespecialiseerde advocaat op het gebied van het goederenrecht kan bij dit soort kwesties veel helderheid bieden. Een beperkt recht kan namelijk verstrekkende gevolgen hebben, wat er in de praktijk voor zorgt dat er regelmatig over geprocedeerd wordt.
Voorbeeld
Vera heeft net een huis gekocht en op een dag kijkt zij uit haar raam en ziet zij dat buurman Thijs zomaar over haar erf loopt. Dit ziet zij niet zitten, dus ze besluit om Thijs erop aan te spreken. Thijs meent echter dat hij het recht heeft om over haar erf te lopen, omdat hij dit mocht van de vorige eigenaar en zij dit ook zo afgesproken hadden. Vera baalt en besluit om via advocaatzoeken.nl een advocaat in te schakelen. Deze onderzoekt alles en komt tot de conclusie dat er een beperkt recht is gevestigd op het erf van Vera, namelijk een erfdienstbaarheid. Beperkte rechten gaan mee op de nieuwe eigenaar, wat betekent dat Thijs het recht heeft om over het erf van Vera te lopen.
Erfdienstbaarheid is dus een voorbeeld van een beperkt recht. Er zijn echter tal van beperkte rechten. Hieronder staan ze opgesomd:
- Erfdienstbaarheid
- Erfpacht
- Vruchtgebruik
- Opstal
- Mandeligheid
- Hypotheekrecht
- Pandrecht
Om een nog beter idee te geven van een beperkt recht, volgt hier een voorbeeld over het vruchtgebruik.
Stel je bent eigenaar van een appelboomgaard in Noord-Holland. Buurvrouw Riet houdt enorm van het bakken van taarten en dan het liefst met de lekkere zoete appels van jouw boomgaard. Jullie hebben afgesproken dat Riet de appels mag plukken en mag gebruiken voor haar taarten.
Bij deze afspraak is er voldaan aan alle vereisten voor het vestigen van een beperkt recht. Er is nu een beperkt recht op jouw eigendom gevestigd, namelijk het recht van vruchtgebruik. Sommige zakelijke rechten zijn aan te merken als afhankelijke rechten. Dit wil zeggen dat het afhankelijke recht niet kan bestaan zonder het hoofdrecht. Een afhankelijk recht gaat ook teniet als het hoofdrecht teniet gaat.
Wanneer ben je eigenaar, bezitter of houder?
In het recht wordt een onderscheid gemaakt tussen eigendom, bezit en houderschap. Het is interessant om te weten wat jouw positie of die van iemand anders hierin is als je bijvoorbeeld ergens aanspraak op wilt maken.
Wanneer je een bezitter bent, houd je het goed voor jezelf. Meestal heeft de bezitter feitelijke macht over het goed en gedraagt hij zich als een eigenaar. Als je houder bent, houd je het goed voor een ander.
Voorbeeld
Petra leent een laptop van haar vriend Stephan, dit maakt Petra houder van de laptop. In deze situatie is Petra er zich als houder van bewust dat ze geen bezitter is. Haar vriend Stephan is eigenaar.
Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen middelijk bezitter en onmiddellijk bezitter. Er is sprake van onmiddellijk bezit wanneer er niemand is die het goed in kwestie voor jou houdt. Wanneer iemand het goed wel voor je houdt, is er sprake van middellijk bezit.
Tussen de begrippen eigenaar en bezitter zit een duidelijk verschil. Meestal wordt er vanuit gegaan dat als je bezitter bent, je ook automatisch eigenaar bent. Dit is echter niet altijd het geval.
Voorbeeld
Als Petra besluit om de geleende laptop van Stephan niet meer terug te geven, heeft zij de feitelijke macht over de laptop en houdt ze het goed voor zichzelf, wat gekwalificeerd kan worden als bezit. Stephan blijft wel eigenaar.
In het dagelijks leven is het lastig om te zien wanneer iemand daadwerkelijk eigenaar is.
Voorbeeld
Als Petra elke dag op het werk verschijnt met de laptop van Stephan, vermoeden haar collega’s dat zij de eigenaar is van de laptop. In het recht is, om duidelijkheid te scheppen, bepaald dat wanneer iemand een goed houdt voor zichzelf, er vermoed wordt dat hij dit voor zichzelf doet.
In bovenstaand voorbeeld is Petra eigenaar te kwader trouw. Zij weet dat ze geen eigenaar is, maar houdt het goed toch. In de wet is de mogelijkheid opgenomen om het eigendom terug te vorderen, dit wordt ook wel revindicatie genoemd. Stephan moet in deze situatie bewijzen dat de laptop toch echt aan hem toebehoort, bijvoorbeeld door de aankoopbewijzen te tonen. Op deze manier kan hij proberen om zijn eigendom terug te krijgen.
Voor het goederenrecht is het van groot belang om te weten of iemand eigenaar, bezitter of houder is. Als je bijvoorbeeld een goed wilt overdragen, ben je niet bevoegd om dit te doen als je een beschikkingsonbevoegde houder bent. Hier zijn wel uitzonderingen op. Een verkoper in een schoenenwinkel is natuurlijk geen eigenaar van alle schoenen in de winkel, maar is wel bevoegd om ze te verkopen.
Wat houdt het goederenrecht in en hoe wordt het toegepast door advocaten?
Het goederenrecht heeft betrekking op de relatie tussen mensen en goederen. In het goederenrecht spreken we van absolute rechten, dit zijn rechten die tegen iedereen in te roepen zijn. Als jij bijvoorbeeld eigenaar bent van een auto, mag niemand jou storen in het genot van je eigendom. Niemand mag bijvoorbeeld zomaar jouw auto pakken en erin gaan rijden. Het verbintenissenrecht is een ander rechtsgebied. In dit rechtsgebied gaat het vooral om relatieve rechten, dit zijn rechten die slechts tegenover een of meerdere personen in te roepen zijn. Het goederenrecht kent een gesloten systeem. Dit wil zeggen dat de wet voonamelijk heeft bepaald hoe alles geregeld dient te worden. Bij het verbintenissenrecht is er juist meer openheid en vrijheid, partijen mogen hier zelf bepalen hoe zij alles regelen. Hier is dus sprake van een open systeem.
Advocaat nodig om je bij te staan in goederenrechtelijke kwesties?
Het goederenrecht is een enorm groot onderdeel van het recht en kan daarom zeer ingewikkeld overkomen. Zijn er na het lezen van dit artikel nog meer vragen ontstaan met betrekking tot het goederenrecht en wil je graag meer duidelijkheid en deskundig advies?