Energierecht
Ben je het er niet mee eens dat er in jouw omgeving windmolens gebouwd gaan worden? Voldoen je zonnepanelen niet aan de gemaakte afspraken? Heb je een onterecht hoge jaarrekening van de energieleverancier en zit je met de handen in het haar?
Plaats direct je vraag
Actie tegen windmolens?
Windmolens mogen worden geplaatst in de omgeving van een woonwijk. Wanneer dit bij jou het geval is, kan je dit ervaren alsof ze letterlijk in je achtertuin staan. Er zijn echter wel regels over eventuele geluidsoverlast en hinder die ondervonden kan worden door bijvoorbeeld de bewegende schaduwen die de windmolens veroorzaken.
In het bestemmingsplan wordt bepaald dat er windmolens mogen komen in een bepaald gebied. Het is mogelijk dat jij het hier als omwonende niet mee eens bent. Je hebt dan de mogelijkheid om bezwaar in te stellen bij het bestuursorgaan dat bepaald heeft dat er windmolens komen. Dit kan alleen als je aangemerkt kan worden als belanghebbende en er sprake is van een besluit van een bestuursorgaan.
Een besluit over de plaatsing van windmolens is een besluit dat betrekking heeft op de ruimtelijke sfeer. Het afstands- of nabijheidscriterium is dan van toepassing. Dit is een criterium dat bepaald of iemand aangemerkt kan worden als belanghebbende. Een vuistregel hierbij is dat als je zicht hebt op bijvoorbeeld de windmolens, je eerder belanghebbende bent dan wanneer je dit niet hebt. Wanneer er geen sprake is van zicht, geldt het criterium dat er een afstand moet zijn van niet meer dan 100 meter vanaf jouw huis tot aan de windmolen. Als de afstand groter is dan 100 meter, word je bijna nooit aangemerkt als belanghebbende en mag je dus geen bezwaar maken. Het is lastig om uit de losse pols in te schatten wanneer je precies belanghebbende bent en bij welk bestuursorgaan je bezwaar moet maken. Het is verstandig om bij dit soort kwesties een advocaat in te schakelen, omdat het een lastig proces kan zijn!
Wat is een bestuursorgaan?
Een bestuursorgaan neemt besluiten die gaan over het algemeen belang van de samenleving. Zo kunnen er door een bestuursorgaan dus ook besluiten over de aanleg van windmolenparken genomen worden. Om te begrijpen hoe dit systeem werkt, is het handig om je je de gemeente voor te stellen als een lichaam. Zonder organen kan het lichaam echter niet functioneren. Het College van Burgemeesters en Wethouders en de Gemeenteraad zijn de organen van de gemeente. De organen van de gemeente nemen besluiten over het wel of niet plaatsen van windturbines. Wanneer je bezwaar wilt instellen tegen de komst van windmolens in jouw buurt, dien je een bezwaarschrift in te dienen. Ook hier is het aan te raden om een advocaat in te schakelen die jou kan helpen met het opstellen van het bezwaarschrift.
Geen windmolens in Nederland!
Wanneer de komst van windmolens of zendmasten op de planning staat in jouw buurt, ben je vaak niet de enige die het hier om bepaalde redenen niet mee eens is. Het is dan ook mogelijk om collectief bezwaar in te dienen en eventueel in beroep te gaan. Je bundelt dan als het ware je krachten.
Voorbeeld
Pieter, Malina en Vera wonen bij elkaar in de Kanariestraat. De gemeente heeft laten weten dat in het bestemmingsplan is opgenomen dat er binnenkort een windmolenpark zal verrijzen tegenover de Kanariestraat. De buurtbewoners zijn het hier niet mee eens, omdat het mooie uitzicht hierdoor volledig weggenomen wordt. Na samen een aantal keer in overleg te zijn geweest, besluiten ze om samen bezwaar in te stellen tegen het plan.
In het bovenstaande voorbeeld is te zien dat de buurtbewoners besluiten om samen bezwaar in te stellen. Dit is zeer praktisch om te doen, aangezien zij allemaal hetzelfde belang hebben. Het scheelt tijd en moeite om de krachten te bundelen in plaats van dat ieder voor zich een bezwaarschrift indient.
Ook bestaat de mogelijkheid om een belangenorganisatie te laten optreden voor jouw belangen. Een belangenorganisatie is een organisatie die opkomt voor bepaalde belangen van burgers. Zij treden niet specifiek op namens de burgers, maar vertegenwoordigen de belangen in het algemeen. Zo kunnen zij als algemeen belang hebben dat ze willen optreden tegen de komst van windmolens.
Mijn energiemeter klopt niet, wat kan ik doen?
Als je twijfelt over je meter, omdat hij bijvoorbeeld te hoge standen aangeeft, kun je deze laten ijken. Door ijking wordt een meetinstrument officieel geschikt verklaard voor metingen waaraan wettelijke nauwkeurigheidseisen zijn gesteld. Dit dien je aan te vragen bij je netbeheerder. De netbeheerder is degene die alle aansluitingen regelt en verantwoordelijk is voor transport van energie in zijn gebied. Wanneer de meter geijkt is, zijn er twee mogelijkheden:
- De meter doet het niet. De kosten van de ijking komen dan voor rekening van de netbeheerder en bovendien moet hij de meter herstellen of vervangen. Wanneer de meter niet naar behoren functioneert, bestaat de mogelijkheid dat je de afgelopen tijd teveel hebt betaald voor je energie. Het energiebedrijf dient het teveel betaalde met jou te verrekenen.
- De meter doet het wel. Wanneer na de ijking blijkt dat de meter wel goed functioneert, komen de kosten van de ijking voor jouw rekening.
Wat kost een ijking?
De kosten van een ijking zijn niet vastgesteld door de ACM (Autoriteit Consument & Markt). De netbeheerder mag dus zelf de kosten hiervoor bepalen. Je dient eerst te betalen en als na de ijking blijkt dat de meter inderdaad niet functioneert, krijg je het geld terug. Als je hier meer informatie over wilt, is het aan te raden om de algemene voorwaarden van de netbeheerder te lezen.
Ik heb een geschil met mijn energieleverancier, wat nu?
Het kan voorkomen dat er een geschil ontstaat met de energieleverancier. Dit kan gaan over de jaarlijkse afrekening, maar kan ook betrekking hebben op andere zaken. Het is zeer aan te bevelen om eerst in gesprek te gaan met de leverancier en het probleem mondeling en schriftelijk voor te leggen. Wanneer dit tot niets leidt, kun je een klacht indienen bij de interne klachtencommissie van het energiebedrijf in kwestie. Als je er na deze stappen nog niet uitkomt, bestaat de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij de Geschillencommissie Energie. Het oordeel van deze commissie is bindend, dit wil zeggen dat de betrokken partijen zich aan het oordeel van de commissie dienen te houden en hier niet vanaf mogen wijken. Je dient een kleine bijdrage te betalen om toegelaten te worden tot de procedure. Je kunt natuurlijk ook altijd naar de rechter bij een geschil met de energieleverancier. Het nadeel hiervan is dat deze procedure meer tijd in beslag neemt dan een behandeling bij de Geschillencommissie.
Voorbeeld
Karel woont samen met zijn vriendin in het centrum van Eindhoven. Het is hartje zomer en de verwarming staat dus bijna nooit aan. Ook staat het licht niet langdurig aan en wordt er niet te lang gedoucht. Toch geeft de jaarrekening van de energieleverancier een hoog bedrag aan. Karel legt dit voor aan zijn energieleverancier en de interne klachtencommissie van de energieleverancier. Deze maakt echter geen werk van zijn probleem, waarna Karel besluit om zijn geschil voor te leggen aan de Geschillencommissie Energie.
Ik wil mijn energiecontract opzeggen, moet ik een boete betalen?
Energiecontracten worden vaak afgesloten voor de duur van bijvoorbeeld 2 of 3 jaar. Wanneer je je contract wil opzeggen en de genoemde termijn uit het contract nog niet is afgelopen, bestaat de kans dat je een opzegvergoeding moet betalen. Een energiebedrijf mag in twee gevallen een opzegvergoeding in rekening brengen:
- Je hebt je contract opgezegd voor de afgesproken einddatum.
- In de algemene voorwaarden van de energieleverancier is een opzegvergoeding opgenomen.
De opzegvergoeding kan per persoon ergens anders op gebaseerd zijn. Je bent een grootverbruiker als je meer dan 3x80A verbruikt. Wanneer je een grootverbruiker bent, is het aan te raden om in de algemene voorwaarden van de leverancier te kijken om de hoogte van de opzegvergoeding te achterhalen.
Je bent een kleinverbruiker als je een gasaansluiting hebt met maximaal 40m3(n) uur of een elektriciteitsaansluiting hebt van maximaal 3x80A. Wanneer je een kleinverbruiker bent, kunnen de volgende drie maatstaven gelden om de opzegvergoeding te bepalen, afhankelijk van wat is vastgelegd in je contract en in de algemene voorwaarden:
- De opzegvergoeding is 15% van wat je verbruikt zou hebben als je klant was gebleven.
- De opzegvergoeding is het verschil tussen de marktprijs van het contract toen je overstapte en de verwachte opbrengst als je klant was gebleven. Hier bovenop komt een vergoeding van maximaal 50 euro voor de administratiekosten.
- Voor elk jaar dat je eerder opzegt, is de opzegvergoeding maximaal 100 euro.
Tot wanneer mag de energieleverancier een boete in rekening brengen?
De leverancier mag bij de eindafrekening om een opzegvergoeding vragen. Hij moet echter wel binnen 6 weken de eindafrekening naar jou opsturen. Als hij deze termijn laat verlopen, hoef je de boete niet te betalen. Het is wel netjes en praktisch om aan de energieleverancier mede te delen dat je niet zal overgaan tot betaling, omdat de termijn verlopen is. Er is veel wet- en regelgeving over de hoogte van opzegvergoedingen. Een advocaat kan je hier over adviseren als er onduidelijkheid is.
Wat kan je doen als je zonnepanelen niet goed werken?
Het kan zijn dat je zonnepanelen hebt aangeschaft vanwege idealistische overwegingen, zoals duurzaamheid, maar een feit is dat het hebben van zonnepanelen ook financieel aantrekkelijk kan zijn. De belofte luidt namelijk dat een investering in zonnepanelen in zo’n 5 tot 10 jaar is terugverdiend.
Maar wat nu als het rendement in werkelijkheid lager uitvalt dan beloofd, of als de zonnepanelen minder energie opleveren dan ze zouden moeten? Over het algemeen dient een producent of verkoper de toezeggingen die hij heeft gedaan over het product, na te komen. Wanneer hij dit niet doet, is er sprake van non-conformiteit. Dit is dus een andere benaming voor de situatie waarin een product niet voldoet aan de eisen die daaraan gesteld mogen worden. Wanneer de koper een gebrek constateert, dient hij zo snel mogelijk de verkoper hiervan op de hoogte te stellen. Een koper heeft namelijk een klachtplicht die komt te vervallen als hij niet snel genoeg klaagt. Binnen twee jaar na de mededeling van de klacht aan de verkoper, verjaart de mogelijkheid tot het instellen van een vordering jegens de verkoper of producent. Je moet er dus wel redelijk snel bij zijn!
De koper kan de verkoper verzoeken om herstel van het product, of als herstel niet mogelijk is, kan hij vervanging eisen. Uiteraard mag de verkoper hier geen kosten voor in rekening brengen. Een andere mogelijkheid is het eisen van een schadevergoeding voor de geleden schade, bijvoorbeeld het misgelopen rendement, van de verkoper of de producent. De koper kan het betaalde bedrag ook gedeeltelijk terugvorderen als hij niet voor 100% schade heeft geleden.
Het kan zijn dat in de koopovereenkomst van de zonnepanelen is opgenomen dat er een garantie geldt van 10 jaar. Een belangrijk punt om te weten, is dat de term ‘garantie’ niet bestaat in de wet. Garantie is eigenlijk een ander woord voor een belofte. De verkoper doet aan jou de belofte dat de zonnepanelen 10 jaar goed zullen functioneren. Als er binnen die 10 jaar een non-conformiteit optreedt, komt dit voor rekening van de verkoper als je dit als koper kunt bewijzen. In de wet is het zo geregeld dat een product moet functioneren binnen een normale termijn die verlangt mag worden van zo’n product. Voor zonnepanelen zou gezegd kunnen worden dat deze voor ongeveer 25 jaar goed zouden moeten functioneren. Als er binnen die 25 jaar een gebrek optreedt, bijvoorbeeld als er minder energie komt van de panelen, kun je als consument de verkoper aanspreken. Dit is echter wel afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Dit geldt altijd, ongeacht de garantietermijn die de verkoper je heeft geboden. Als je garantietermijn is verlopen, wil dit niet zeggen dat je helemaal nergens meer recht op hebt!
Wie moet je aanspreken als er sprake is van een non-conformiteit?
Het is het meest voor de hand liggend dat de koper de verkoper aanspreekt, omdat hij hiermee een directe koopovereenkomst is aangegaan. De verkoper dient de zaak samen met jou netjes af te handelen, en hij kan het zelf verder afhandelen met de producent. Wanneer er echter sprake is van schade door dood, lichamelijk letsel, beschadiging of vernietiging van een andere zaak kan de koper de producent direct aanspreken. Dit is zo geregeld in Europese regels. In dat geval kunnen zowel de verkoper als de producent hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld. Hoofdelijk betekent dat zij beiden aansprakelijk gesteld kunnen worden en onderling moeten regelen wie uiteindelijk zal opdraaien voor de schade.
Voorbeeld
Samira heeft onlangs zonnepanelen gekocht omdat het haar een goede en duurzame investering leek. Na een lange dag op haar werk rijdt ze naar huis. Ze schrikt enorm als ze aankomt bij haar huis, want het dak is volledig afgebrand. Wat blijkt? De zonnepanelen waren gebrekkig en veroorzaakten daardoor een enorme dakbrand. Samira lijdt hierdoor schade.
In bovenstaand geval dient Samira de producent en de verkoper hoofdelijk aansprakelijk te stellen voor de non-conformiteit, aangezien er sprake is van beschadiging en vernietiging. In dit soort gevallen is het ook mogelijk om de verkoper of producent aan te spreken op grond van de onrechtmatige daad. Het aansprakelijk stellen van bedrijven of personen kan soms een ingewikkeld proces zijn, waarbij je kan stuiten op lastige kwesties.