Weet jij niet precies wat je in een testament zou kunnen opnemen? Of wil jij je testament nog achteraf aanpassen, maar weet je niet of dit mogelijk is? Bji elke vraag zou een advocaat van toepassing kunnen zijn. 

Leg direct je vraag voor aan een advocaat

Een testament en een advocaat/notaris

Een testament wordt opgesteld bij een notaris, maar is het ook nodig om hier een advocaat bij te betrekken. Een testament dient bij een notaris gedeponeerd te worden, maar het is niet verplicht om het daar op te stellen. Je mag dit ook zelf doen. Indien je kiest om zelf een testament op te stellen, is het raadzaam om dit toch samen met een advocaat te doen. Daarnaast wordt, helaas, een advocaat vaak ingeschakeld op het moment dat er onenigheid over een testament ontstaat. Stel dat de advocaat zelf dit testament heeft opgesteld, zal hij of zij ook de beste uitleg hierover kunnen geven. Hij heeft met deze kennis de mogelijkheid om een gerechtelijke procedure te voorkomen. Daarnaast is het mogelijk dat de notaris het testament samen met de erflater heeft opgesteld, maar dat jij als erfgenaam twijfelt over de inhoud van het testament. Een advocaat is de beste partij om nogmaals een blik op het testament te werpen en een uitleg hierover te geven. 

Het opstellen van een testament

Het opstellen van een testament geschiedt bij een notaris. Een testament is in het recht een bijzondere handeling. Het geschiedt immers vanuit één persoon die de mogelijkheid krijgt om een aantal zaken te regelen voor andere personen. Het is dus geen overeenkomst waarbij iedere partij mag zeggen wat hij wil. Het is een zeer persoonlijk recht en hierdoor maakt de wet het niet mogelijk om het testament door middel een volmacht door iemand anders te laten opstellen. Deze persoonlijkheid gaat zo ver dat een testateur tevens de mogelijkheid heeft om een testament te herroepen. Het testament dat de testateur als laatst heeft opgesteld na het overlijden, zal geldig zijn om de verdeling van zijn vermogen te bepalen.

Je kunt dan je specifieke wensen doorgeven aan de notaris. Tijdens het opstellen van een testament zal een notaris je adviseren over jouw ideeën. Een notaris is bekend met alle vereisten waaraan een testament minimaal moet voldoen volgens de wet. Mocht je nog aanvullende bepalingen in het testament willen opnemen, dan is daarvoor geen tussenkomst van de notaris vereist. Echter dienen deze aanvullende bepaling, denk hierbij aan een codicil, wel schriftelijk opgesteld te worden zodat er uiteindelijk geen discussie over bestaat.

Wil jij niet dat ook maar iemand iets weet van het testament, zelfs de notaris niet? Het is in deze gevallen mogelijk om een onderhandse akte op te stellen. Dit kun je zelf doen door middel van een depottestament. Aangezien een testament pas rechtsgeldig op het moment dat een notaris het heeft opgesteld, dien je het testament dat je zelf hebt opgesteld wel bij de notaris af te leveren. Het leveren van je testament geschiedt dan gesloten en van deze overhandiging wordt een akte opgesteld die uiteindelijk door de testateur en de notaris wordt ondertekend. 

Mocht jij dus minder vertrouwen hebben in je notaris, maar wel vertrouwen in een advocaat waar je al jaren mee samenwerkt, dan is het raadzaam om een depottestament op te stellen samen met je advocaat. Hij heeft immers ook de ervaring en kennis over het erfrecht en kan jou adviseren over de bepalingen die je graag wilt opnemen en hoe je deze het beste in een testament kunt omschrijven. 

Wat kun je in de inhoud van een testament bepalen?

De inhoud van een testament wordt door de testateur zelf bepaald. Hij mag dit natuurlijk overleggen, bijvoorbeeld met zijn partner, maar zijn partner is niet gerechtigd om zelf iets toe te voegen aan het testament. De inhoud bevat voornamelijk bepalingen over de verdeling van (een evenredig deel van) het vermogen van de testateur. Indien het om een specifiek goed gaat dat de testateur na zijn overlijden specifiek wilt overdragen, dan dient dit in een legaat opgenomen te worden. Met het opstellen van een legaat, regel je niet dat de legataris erfgenaam wordt. De legataris heeft enkel een vordering op de erfgenamen ten behoeve van dat goed dat hem of haar is toegekend door de erflater.

Daarnaast zal in een testament een duidelijke benoeming van erfgename worden opgenomen. In en testament kan iedereen dit zijn; kinderen, vrouw, vriendin of zelfs een goed doel. Dit noemen ze een erfstelling. Het volgende maakt duidelijk hoe een benoeming specifiek geregeld kan worden.

Voorbeeld
Beau heeft in zijn testament een erfstelling opgenomen. Hierin doet hij zijn nalatenschap toekomen aan Willemien, zijn dochter. Hij bepaald dat zij eerste erfgenaam is en op het moment dat zij komt te overlijden, zal zijn vermogen worden overgedragen aan de kinderen van Willemien. Willemien stelt ook een testament op en wilt hier een bepaling opnemen dat haar volledige vermogen bij overlijden aan haar zus toekomt. De notaris wijst haar echter op het testament van haar vader, Beau. Het gedeelte dat zij heeft geërfd nadat Beau is overleden, kan niet aan de zus van Willemien toekomen, maar zal naar de kinderen van Willemien worden nagelaten. 

Het tegenovergestelde van een erfstelling is de onterving. Dit kan zowel expliciet als impliciet. Dit onderscheid heeft niets te maken met de rechtsgevolgen, maar maakt enkel een verschil in de manier van omschrijven van de bepaling. Je kunt expliciet zeggen: ik onterf mijn zoon X. Dit is duidelijk, maar wellicht houdt je zoon X hoe dan ook niet mee te vriend. Je kunt de bepaling ook impliciet opstellen; Ik benoem tot mijn enig erfgenamen mijn zonen Y en Z. Hieruit blijkt dat X geen erfgenaam zal worden. 

Het is tot slot nog mogelijk om een last op te nemen in de bepaling. Dit houdt in dat er aan een persoon een verplichting wordt opgelegd. Dit kan bijvoorbeeld ook een voorwaarde zijn. Bijvoorbeeld; je krijgt de LP-collectie, in ruil voor de Whiskey-collectie.

Als testateur heb je veel vrijheid bij het opstellen van het testament. Deze vrijheid is echter niet beperkt. Hierboven staan enkele bepalingen beschreven die over het algemeen de inhoud van een testament kunnen bepalen. Een notaris zal jou advies kunnen geven, maar is voornamelijk de persoon die op geldige wijze het testament documenteert. Ben jij op dit moment aan het twijfelen of een testament wel iets voor jou is en weet je niet wat je er in op wilt nemen, vraag dan een advocaat. Daarnaast kun je ook al bij een advocaat een testament op laten stellen en uiteindelijk het testament enkel bij de notaris, kant-en-klaar, deponeren.

Hoe kun jij je testament inzien?

Een testament kan altijd worden opgevraagd door de rechtstreeks betrokkenen. Dit betekent dat de persoon die het testament heeft opgesteld rechtsgeldig het testament te allen tijde mag inzien, maar op het moment dat de erflater is overleden, dan zullen de kinderen of de echtgenoot/echtgenote gerechtigd zijn. Om niet meteen een notaris te bellen, kun je eerst zelf in het Centraal Testamentenregister of de overledene wel een testament had opgesteld. Aangezien de inhoud van een testament geheim is, moet een notaris eerst beoordelen of je gerechtigd bent om het testament in te zien. Als je bevoegd bent, mag je samen met de notaris een blik werpen op het testament en kan vanuit daar worden overgegaan op verdeling naar aanleiding van de bepalingen die in dit testament zijn opgenomen. Je kunt uiteindelijk ook een kopie meekrijgen van het testament. 

Onterft, wat nu?

Indien de erflater een testament heeft opgenomen is er een mogelijkheid dat iemand onterfd wordt. Onterving kan worden gedaan bij de personen die wettelijk gerechtigd zijn op een deel van de erfenis. Een misvatting is dat de persoon die is onterfd geen enkel aandeel krijgt uit het vermogen van de erflater. Wettelijk kan niet worden afgeweken van de legitieme portie. Dit houdt in dat de helft van het deel dat eigenlijk gevorderd zou worden als er geen onterving had plaatsgevonden, alsnog gevorderd kan worden. 

Voorbeeld
Xander laat zijn vrouw en twee kinderen achter op het moment dat hij komt te overlijden. Hij heeft beiden kinderen onterft. Zonder deze onterving zouden ze eigenlijk recht heeft op 1/3 van het vermogen van Xander. Echter hebben ze door de legitieme portie recht op de helft van het eigenlijke deel dat ze zouden krijgen. Ze krijgen dus, ondanks de onterving, nog 1/6 deel van het vermogen van Xander. 

Er bestaat een mogelijkheid tot het aanvechten van een erfrechtelijk testament. De legitieme portie is niet alleen iets dat je verkrijgt als je onterfd bent, maar wordt ook als maatstaf beschouw voor personen die niet onterfd zijn. Zij hebben recht op minimaal de legitieme portie. Als bij de verdeling blijkt dat het percentage dat verkregen is minder is, kan dit worden aangevochten. Echter zullen de erfgename bij een onterving ook vaak willen aantonen dat een onterving niet de bedoeling was, of juist dat de legitieme portie niet uit het vermogen verkregen kan worden.

Onterving brengt veel emoties met zich mee en in een aantal gevallen zal deze onterving pas bekend worden op het moment dat de notaris het testament gaat voorlezen. Op dat moment is het verstandig, om een advocaat in te schakelen. Is het testament rechtsgeldig? Hoe kan ik aanspraak maken op de legitieme portie? Kan ik nog een aanvullend deel vorderen?

Levenstestamenten

Vaak wordt een levenstestament verward met een erfrechtelijk testament. Deze vraag wordt gesteld op het moment dat je bijvoorbeeld onder bewind, mentorschap of curatele wordt gesteld. Het grote verschil is: een levenstestament is gericht op alles wat geregel kan worden tijdens het leven. Je kunt via een levenstestament bepalen dat bijvoorbeeld iemand de zorg over jou op zich zal nemen op het moment dat jou iets overkomt. Als je komt te overlijden, geldt een erfrechtelijk testament en is het levenstestament dus niet meer van toepassing. 

Het opmaken van een levenstestament kan ook in overleg met een advocaat worden gedaan. Echter kun je hier dus geen erfrechtelijke bepalingen in opnemen. 

Aanvechten van een erfrechtelijk testament

Het is mogelijk om een testament aan te vechten met behulp van een advocaat. Er is er in de wetgeving getracht om dit zoveel mogelijk te voorkomen. Echter kunnen zich omstandigheden voordoen dat de betrouwbaarheid van een testament in twijfel kan trekken, bijvoorbeeld:

a. betwisting mentale toestand van de erflater tijdens het opstellen van het testament.
Hierbij dien je samen met je advocaat een aantal zaken te bewijzen. Ten eerste moet je kunnen aantonen dat de erflater wilsonbekwaam was en daarmee dus de gevolgen van zijn of haar handelingen niet meer kon overzien. Je dient ten tweede bekend te zijn gemaakt met de medische gegevens van de erflater tijdens zijn of haar leven. Tot slot moet je tevens kunnen aantonen dat je ook minimaal betrokken bent geweest bij bijvoorbeeld een huisartsbezoek. Veel vereisten die moeilijk hard te maken zijn. Een advocaat heeft hiermee ervaring en kan daardoor een passende verdediging voeren.

b. er zijn geen getuigen aanwezig geweest bij het opstellen van het testament.
Denk hierbij bijvoorbeeld aan twee getuigen die wettelijk aanwezig diende te zijn, maar een daarvan blijkt niet aanwezig. Het is natuurlijk eenvoudig als de afwezige getuige dit zelf wilt verklaren.

c. erfenis blijkt oneerlijk verdeeld.
Dit komt in de meeste gevallen voor als een kind bijvoorbeeld een erg klein deel is toegewezen. Als dit deel minder is dan de legitieme portie, kun je dit aanvechten tot aan de legitieme portie. Deze legitieme portie is namelijk in de wet bepaald zodat ieder op zijn minst een redelijk deel krijgt van de erfenis. Om uit te rekenen hoeveel dit deel is, zou een advocaat van pas kunnen kopen. Berekening van de erfrechtelijke verdeling is vaak complexer dan het lijkt.

d. onjuiste interpretatie van de tekst.
Hierbij is het altijd raadzaam om een advocaat in te schakelen. Het interpreteren van een tekst in een testament kan ver gaan. Een advocaat kan een grammaticale interpretatie toepassen, maar ook een interpretatie vanuit het leven van de erflater. Stel dat het leven was veranderd voordat de erflater kwam te overlijden en dat hij nooit is toegekomen aan het maken van een aanpassing in het testament. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld een scheiding en in het testament staat de voormalige vrouw nog specifiek aangewezen als erfgename. Wellicht zouden de kinderen, samen met een advocaat, willen bewijzen dat hun vader niet meer de intentie had om het vermogen op zijn ex-vrouw over te dragen.

Wat zijn de kosten van een testament?

Voor het opstellen van een testament worden door advocaten vaak vaste prijzen aangeboden. Zij kunnen immers schatten hoeveel tijd ze ongeveer besteden aan een testament. Deze prijzen zullen niet veel variëren. Veel mensen stellen geen testament op naar aanleiding van de kosten. Echter bespaart een testament vaak onnodige kosten na overlijden. Indien er niets geregeld is in een testament, zal de verdeling naar wettelijke normen geschieden. Hier ontstaat vaak discussie binnen de familie. Erfrechtelijke familieruzies staan in de huidige maatschappij als meest voorkomend. Om dit te voorkomen is het opstellen van een testament zeer raadzaam. 

Een advocaat is met deze erfrechtelijke conflicten niet onbekend. Hij weet waar het knelpunt ontstaan en hoe het beste een oplossing bereikt kan worden. Op zoek naar een advocaat?

Plaats direct je vraag