Plaats opdracht

Wat is een bestuursrechter?

De bestuursrechter oordeelt over geschillen tussen burgers of bedrijven en de overheid. Wanneer je het niet eens bent met een besluit of beschikking van de overheid ga je allereerst in bezwaar bij het bestuursorgaan dat het betreffende besluit of de beschikking heeft gewezen. Als je nadat je in bezwaar bent gegaan nog niet tevreden bent ga je in beroep. Pas als je in beroep gaat kom je bij de bestuursrechter terecht.

Ben ik verplicht om een advocaat in te schakelen?

Tijdens een bestuursrechtelijke procedure is een advocaat niet verplicht. Omdat bestuursrechtelijke procedures plaatsvinden tussen de overheid en burgers of bedrijven speelt een bestuursrechtelijke zaak zich vaak af tussen redelijk ongelijke partijen. De overheid is veel machtiger dan een burger. Daarom is het belangrijk dat de drempel om een procedure tegen de overheid aan te spannen niet te hoog is. Doordat het niet verplicht is om een advocaat in te schakelen tijdens een bestuursrechtelijke procedure wordt het makkelijker om een procedure te starten.

Wat kan een advocaat voor mij betekenen?

Juist omdat er tijdens een bestuursrechtelijke procedure sprake is van ongelijke partijen is het verstandig om een advocaat in te schakelen. De overheid is machtig en heeft daarom ook meer middelen en kennis om een rechtszaak te winnen. Een advocaat kan ervoor zorgen dat ook jij als burger of bedrijf meer kennis krijgt over je rechten en over het verloop van een procedure zodat je kans om de zaak te winnen wordt vergroot.

Voorbeeld
Jan heeft een marktkraam waarmee hij twee keer per week op een plein in Noordwijk vis verkoopt. Een week geleden heeft hij een brief ontvangen dat de overheid zijn vergunning om op dat plein vis te verkopen heeft ingetrokken. Dit heeft grote financiële gevolgen voor Jan en daarom gaat hij in bezwaar en in beroep bij de bestuursrechter. Omdat Jan zo snel mogelijk zijn vergunning terug wil en dus wil zorgen dat de beschikking van de overheid ongedaan wordt gemaakt schakelt hij een advocaat in die hem kan helpen de procedure zo snel mogelijk te laten verlopen.

Voorbeeld
Marije heeft een vergunning aangevraagd om een huis te bouwen maar deze vergunning is haar niet verleend. Marije schakelt direct een advocaat in die haar helpt bij het maken van bezwaar en beroep. De advocaat zorgt ervoor dat alle mogelijke gronden om de beschikking aan te vechten tijdens de bezwaarfase worden aangevoerd. De advocaat vertelt Marije dat dit heel belangrijk is aangezien je tijdens de beroepsfase geen nieuwe gronden meer kan aanvoeren. Marije is erg blij dat ze al vanaf de bezwaarfase een advocaat heeft ingeschakeld, want zelf had ze niet zulke sterke gronden kunnen aanvoeren om de beschikking aan te vechten.

Hoe ga ik in bezwaar?

Wanneer de overheid een besluit heeft genomen waar je het niet mee eens bent kan je bezwaar indienen tegen dit besluit. Niet iedereen kan echter tegen ieder besluit in bezwaar gaan, je moet kunnen aantonen dat je belanghebbende bent. Of je een belanghebbende bent is vastgelegd in de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Bij een burger gaat het om een individueel belang dat door een besluit of beschikking wordt geraakt. Bij een bedrijf of organisatie gaat het om een collectief belang dat wordt geraakt door het besluit of de beschikking. Bedrijven en organisaties hebben meestal vastgelegd in hun statuten welke belangen zij behartigen.

Wanneer je tegen een besluit of beschikking bezwaar indient blijft een besluit of beschikking tijdens de procedure van kracht. Er geldt dus geen schorsende werking. Het kan voorkomen dat het van kracht blijven van een besluit of beschikking ernstige gevolgen heeft. In dat geval kan je een voorlopige voorziening aanvragen. Dit is een voorlopige, tijdelijke beslissing van de rechter die dan tijdens de procedure geldt.

Je start een bezwaarschriftprocedure door een bezwaarschrift in te dienen bij het betreffende bestuursorgaan. Voorbeelden van bestuursorganen zijn de gemeente, de provincie of de belastingdienst. Een bezwaarschrift moet binnen zes weken na de bekendmaking van het besluit of de beschikking worden ingediend. Nadat het bestuursorgaan het bezwaarschrift heeft ontvangen zal er een hoorzitting plaatsvinden. Tijdens deze hoorzitting krijg je de kans om je bezwaren mondeling te verwoorden aan een aantal ambtenaren van het bestuursorgaan. Tijdens de bezwaarschriftprocedure wordt alles opnieuw bekeken. Nieuwe feiten en nieuw bewijs mag worden aangevoerd en op basis daarvan besluit de overheid of het besluit moet worden herzien of niet.

In principe moet het bestuursorgaan binnen zes weken nadat ze het bezwaarschrift ontvangen hebben uitspraak doen over het bezwaar. Dit heet de ‘beslissing op bezwaar’. Deze beslissing mag het bestuursorgaan op aanvraag met vier weken uitstellen. Het besluit op bezwaar gaat direct van kracht.

Het bestuursorgaan kan twee dingen besluiten in de bezwaarschriftprocedure:

• Nieuwe beslissing: In dit geval komt het bestuursorgaan terug op een besluit of beschikking. Er volgt dan een nieuwe beslissing.
• Handhaving oude beslissing: Een origineel besluit of beschikking blijft dan hetzelfde. Je kunt in beroep gaan bij de bestuursrechter als je het hier niet mee eens bent.

Hoe start ik een bestuursrechtelijke procedure?

Ben je het niet eens met het besluit in de bezwaarschriftprocedure? Dan kan je in beroep gaan. Nu komt de bestuursrechter in beeld en krijg je te maken met het bestuursrecht. In principe wordt bij de beslissing op bezwaar vermeld door het bestuursorgaan of je in beroep kan gaan en zo ja, binnen welke termijn en bij welke instantie je in beroep kan gaan. Als dit niet vermeld is, vraag dan direct naar deze informatie bij het betreffende bestuursorgaan of vraag je advocaat om deze informatie op te vragen.

In principe ga je in beroep bij de bestuursrechter, maar in sommige gevallen moet je naar een andere rechter. Zo moet bij sommigen milieuzaken of zaken die gaan over ruimtelijke ordening beroep worden ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Voor economische zaken moet beroep worden ingesteld bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven. De termijn waarbinnen beroep moet worden ingesteld is meestal zes weken, maar houdt dit goed in de gaten zodat je niet te laat bent.

Tijdens de beroepschriftprocedure ligt de bewijslast bij het overheidsorgaan. Ook dit is een manier om de partijen gelijkwaardiger te maken. De overheid heeft meer middelen om het juiste bewijs te verzamelen dan een burger of bedrijf. Wel is het zo dat je als burger of bedrijf de informatie moet aanleveren waarvan naar redelijkheid kan worden verwacht dat je hierover beschikt.

Ook tijdens de beroepsprocedure is er geen sprake van een schorsende werking. De beslissing op bezwaar is dus gewoon van kracht. Ook tijdens de beroepsprocedure is het mogelijk om een voorlopige voorziening aan te vragen indien het van kracht blijven van de beslissing op bezwaar ernstige gevolgen heeft. Indien de voorlopige voorziening door de rechter wordt toegewezen geldt deze tijdens de gehele beroepsprocedure.

Ik wil een schadevergoeding, hoe kan ik dit eisen?

Er zijn twee manieren om een vergoeding van de overheid te krijgen, namelijk nadeelcompensatie en schadevergoeding. Het verschil tussen nadeelcompensatie en schadevergoeding is dat er bij nadeelcompensatie geen sprake is van een onjuist besluit van de overheid.

Wanneer de overheid een rechtmatig besluit heeft genomen kan je hierdoor toch schade lijden. In dat geval heb je recht op nadeelcompensatie.

Voorbeeld
Marian heeft een kledingwinkel in Amsterdam. De overheid heeft besloten dat de straat waarin de kledingwinkel van Marian zich bevindt, opnieuw moet worden bestraat. Hierdoor ligt de hele straat open en door hekken die worden geplaatst is de winkel van Marian slecht bereikbaar en nauwelijks zichtbaar. Dit kan ervoor zorgen dat Marian inkomsten misloopt. Marian heeft recht op nadeelcompensatie.

Wanneer de overheid een onrechtmatig besluit heeft genomen waardoor je schade hebt geleden dan heb je recht op schadevergoeding. Een besluit is onrechtmatig wanneer er tijdens de beslissing op bezwaar of de beslissing op beroep is besloten dat het besluit onjuist en dus onrechtmatig was.

Voorbeeld 
Jan gaat een restaurant openen. Wanneer het restaurant helemaal gereed is om open te gaan blijkt het dat Jan geen drank- en horecavergunning krijgt toegewezen. Hierdoor kan Jan zijn restaurant nog niet openen en loopt hij inkomsten mis. Achteraf blijkt dat de overheid ten onrechte de drank- en horecavergunning aan Jan geweigerd had. Jan kan schadevergoeding krijgen voor de inkomsten die hij heeft misgelopen doordat hij zijn restaurant nog niet kon openen omdat hij niet de juiste vergunningen had.

Plaats direct je vraag