Afpersing
Word jij gedwongen om informatie te geven die je niet mag geven? Worden er door de persoon ernstige gevolgen aan verbonden als je de informatie niet geeft? Dan is het mogelijk dat er sprake is van afpersing.
Plaats direct je vraag
Afpersing en advocaat
Afpersing kan beschouwd worden als een bijzondere vorm van diefstal met geweld of bedreiging tot geweld. Diefstal met geweld wordt in de meeste situaties als geweldsdelict beschouwd. In de volksmond wordt afpersing ook wel chantage genoemd. Uit de maximaal op te leggen straffen blijkt dat afpersing, door de wetgever, als misdrijf beschouwd wordt. Aangezien een misdrijf mogelijk zwaar bestraft wordt, is het inwinnen van juridisch advies van groot belang. De zaken zijn vaak complex en bewijs ligt niet altijd voor de hand. Een advocaat kan je ondersteunen tijdens het verhoor, proces en je adviseren over de mogelijke gevolgen. Of je nu slachtoffer, verdachte of getuige van afpersing bent. In elke situatie kan een advocaat je procespositie versterken.
Wat is afpersing?
Afpersing houdt in dat er door de dader een voordeel wordt verschaft dat niet gerechtvaardigd kan worden. Om dat voordeel te bereiken zal hij of zij bedreiging en/of geweld toepassen. Kenmerkend is dat het slachtoffer het betreffende goed (bijv. een portemonnee, telefoon,..) afgeeft, omdat het geweld of de dreiging dusdanig is dat het slachtoffer zich genoodzaakt voelt om het goed af te geven. Een voorbeeld:
Een vrouw loopt op maandagochtend naar de brievenbus en er ligt een brief in van een onbekend persoon. In deze brief staat de volgende tekst:
‘ik weet dat je op woensdag niet overwerkt, maar dat je thuis zit bij een collega. Wat je daar doet, hoef ik denk ik niet uit te leggen, maar als je niet snel mijn geld geeft dan zal ik je laten voelen hoeveel pijn jij je man doet. Je gaat harteloos met hem om, dus na volgende week zal ik er persoonlijk voor zorgen dat jij geen hart meer in je hebt.’
De vrouw schrikt en beseft dat dit een ernstige bedreiging is. Ze weet meteen van wie het afkomstig is, omdat ze deze persoon nog geld verschuldigd is. Uit angst voor de man, maakt ze het geld over.
Het is niet zeker dat de man daadwerkelijk tot zulke ernstige daden zal overgaan, maar feit is dat hij mevrouw bedreigt. De man wil zijn geld, wat beschouwd wordt als zijn voordeel, en hij dreigt met geweld om dit voordeel te verkrijgen. Een typisch voorbeeld van een afpersing in persoonlijke sfeer.
Soorten afpersing
Vraag jij je af of je slachtoffer bent geworden van afpersing of wil je weten of dat je het horloge van je vriend rechtmatig hebt verkregen? Het voorgaande voorbeeld schetst enkel één situatie waarin sprake is van afpersing. Er zijn echter verschillende vormen van afpersing en wellicht komt een van de volgende situaties je bekend voor.
- Productafpersing
Deze vorm van afpersing vindt voornamelijk binnen ondernemingen plaats. Om een voordeel van een bedrijf te verkrijgen, dreigt iemand hun producten te vergiftigen zodat de productie daar grote gevolgen van ondervindt.
- Persoonsgerichte afpersing
Iemand probeert een waardevol bezit van jou te verkrijgen door het uiten van dreigementen aan het adres van je familie. Als je familie je dierbaar is, weet een afperser je zwakke plek te vinden en laat hij jou en je familie je niet meer veilig voelen.
- Faciliteringsafpersing
Stel dat je in de problemen bent gekomen doordat jij je, samen met enkele vrienden, schuldig hebt gemaakt aan vandalisme. Je bent er echter van overtuigd dat het niet juist is dat alleen jij bent aangehouden, waardoor de kosten voor een advocaat bij jou terecht komen. Je probeert op verschillende manieren onder deze kosten uit te komen en zet de advocaat onder druk. Als dit te ver gaat en er komt (bedreiging met) geweld aan te pas, dan is er sprake van faciliteringsafpersing, omdat je hulp van deze advocaat - gratis of tegen gereduceerd tarief - verlangt.
- Protectieafpersing
Een voorbeeld van deze vorm is:
‘je bent slachtoffer geworden van huiselijk geweld en je weet niet goed hoe je hiermee om moet gaan. Op dat moment biedt je vriend aan om je te beschermen. Echter in ruil voor deze bescherming wil hij geld van je ontvangen.’
- Cyberafpersing
De afperser krijgt, onrechtmatig, een website in zijn bezit. Op het moment dat de eigenaar de website terug wilt, dan zal de afperser geld of iets anders in ruil hiervoor vragen.
- Sextortion
Een opkomende vorm van afpersing is het afpersen door middel van een naaktfoto. Uit angst of schaamte zul je waarschijnlijk tot veel in staat zijn en daar is de afperser van op de hoogte. Hij dreigt je foto openbaar te maken op het internet als je hem zijn voordeel (meestal geld) niet zult verschaffen. Het is begrijpelijk dat je in deze situatie graag hulp wilt, maar moeite hebt om deze zelf te zoeken.
Een advocaat kan je helpen bij het duidelijk schetsen van de situatie door het verzamelen van het juiste bewijs. Daarnaast weet een ervaren advocaat of en hoe de afpersing in juridische zin kan worden aangepakt. Iets wat hierbij van groot belang is, is bewijs. Kun je bewijzen dat iemand je bedreigt heeft? Dat valt vaak helemaal niet mee. Als iemand simpelweg ontkent de bedreiging te hebben geuit, dan heeft een aangifte weinig kans van slagen. Echter, op het internet zijn de mogelijkheden ruimer. Vaak is wel te achterhalen wie een bepaalde post heeft geplaatst. Of er is bewijs via een verstuurd app'je. Heeft het zin om jouw afperser juridisch aan te pakken? Neem even contact op en wij verbinden je aan een advocaat die je kan vertellen wat jouw kansen zijn.
Afpersing of afdreiging?
In bovenstaande teksten heb je kunnen lezen wanneer er sprake is van afpersing. Echter is er nog een afgeleide vorm van afpersing, te weten afdreiging. Dit onderscheid is voornamelijk van belang voor de strafbepaling, waarover later meer.
Kenmerkend is dat bij afdreiging aan bijna alle vereisten van afpersing is voldaan. Het verschil zit in de manier waarop het voordeel wordt verschaft. Bij afpersing zagen we dat dit geschiedt door middel van dreiging of dreiging met geweld. Bij afdreiging is sprake van een bedreiging met smaad. Smaad is de aantasting van de eer of goede naam van het slachtoffer. Door het toepassen van smaad probeert de afperser zijn doel te bereiken. Deze vorm van smaad geschiedt mondeling of schriftelijk.Het openbaar maken van bijvoorbeeld foto’s van iemand met het doel zijn eer of goede naam aan te tasten, is een vorm van schriftelijke smaad. Daarnaast valt het openbaar maken van geheimen ook onder een vorm van afdreiging als de openbaarmaking erop gericht is om een voordeel te verkrijgen.
Het moment dat er sprake is van een strafbaar feit is verschillend. Afdreiging is namelijk enkel strafbaar vanaf het moment van aangifte, dus op het moment dat je een klacht over de situatie indient. Men verwoordt dit ook wel als een klachtdelict. Bij afpersing is aangifte niet nodig om als strafbaar te worden aangemerkt.
Wat moet je doen bij afpersing?
Vanaf het moment dat je het gevoel hebt dat er wellicht sprake is van afpersing, is het raadzaam om je door een advocaat te laten bijstaan. Een advocaat heeft vaak meer ervaring met afpersers. Aangezien een afperser vaak jarenlange ervaring heeft en daarmee voldoende kennis heeft om als professional te werk te gaan. Het risico dat je loopt als je een afperser probeert te stoppen in je eentje, is dat het je vaak in grotere problemen brengt.
Besluit je om de afperser te stoppen? De eerste stap is het doen van aangifte bij de politie. Zoals hierboven al uiteengezet, is 'bewijs' hierbij belangrijk. Een advocaat kan je adviseren over de bewijsvoering, ook al voordat je aangifte doet bij de politie. Neemt de politie de aangifte op, dan volgt een procedure en kan een advocaat - met de aangifte van de politie in de hand - starten met de vervolging van de afperser.
Mediation
Niet elke vermeende afpersing leidt tot een procedure. Een afperser kan zich niet bewust zijn van de dreigende toon tijdens telefoongesprekken en een slachtoffer kan al in een vroeg stadium aangeven dat hij of zij gesteund wilt worden tegenover de afperser.
Als een afpersing al in een vroeg stadium wordt besproken is mediation in bepaalde gevallen nog mogelijk. Tijdens een mediation proberen het slachtoffer en de afperser samen tot een oplossing te komen. Tijdens de mediation geldt een geheimhoudingsplicht. Dit houdt in dat het voornamelijk voor het slachtoffer een prettig omgeving is om zijn of haar verhaal te kunnen doen.
In veel gevallen is een advocaat ook bevoegd tot het afwikkelen van mediation.
Wat is de straf voor afpersing?
Als het niet meer mogelijk is om de afpersing te stoppen, dan kan er aangifte worden gedaan bij de politie, zodat de verdachte vervolgt zal worden. Bij deze vervolging kan uiteindelijk door de strafrechter een maximum straf opgelegd worden.
Aangezien afpersing in een mildere of juist ernstige vorm kan plaatsvinden, zoals lichte mishandeling of zware mishandeling, wordt de maximumstraf bepaald op de ernstige vorm. Dit heeft geleid tot het besluit dat een rechter de mogelijkheid heeft om een maximum staf op te leggen van negen jaar gevangenisstaf of een geldboete van maximaal €76.000, -.
Aangezien bij afdreiging een bijzondere vorm van afpersing is, wordt het tevens beschouwd als een mildere vorm waardoor de maximum straf ook lager ligt. De gevangenisstraf die maximaal opgelegd mag worden is vier jaar. Enkel de geldboete blijft vergelijkbaar met de maximumstraf voor afpersing.
Deze maximale straffen kunnen aangepast worden indien de afpersing de dood tot gevolg heeft of dat de daad met het oogmerk een terroristisch misdrijf voor te bereiden is verricht. Dit zijn omstandigheden waardoor een straf boven de maximum straf opgelegd kan worden. Als je je schuldig hebt gemaakt aan afpersing en je dit zal herhaaldelijk gebeuren, zal dit ook gevolgen hebben voor de hoogte van de straf.
Niet enkel de maximumstraf bevat een verschil tussen afpersing en afdreiging.
Een uitzondering voor het strafbaar stellen van afpersing geldt in het geval dat de afpersing binnen het huwelijk plaatsvindt. Als je als echtpaar samenwoont, dan wordt de afpersing niet beschouwd als een strafbaar feit.
Voor het bepalen van de juiste straf weegt de rechter alle omstandigheden mee. Om de omstandigheden zo duidelijk mogelijk te krijgen is het raadzaam om samen met een advocaat het proces in te gaan. Een advocaat kan je adviseren in de situatie en het juiste bewijs verzamelen om uiteindelijk de stafbepaling in zodanige mate te verlagen als gerechtvaardigd is.
Een poging tot afpersing
Wat als de afpersing niet is geluk? Ben je dan wel strafbaar? En wanneer kun je zeggen dat afpersing niet gelukt is? Dit zijn waarschijnlijk vragen die vooral bij je opkomen op het moment dat je verdacht wordt van afpersing. Stel dat de volgende situatie zich heeft voorgedaan:
‘Je wilt erg graag de mooie leren stoel die op marktplaats te koop is aangeboden. De persoon die de stoel te koop heeft aangeboden, blijkt al weken onbereikbaar. Je bent geïrriteerd geraakt en als laatste redmiddel stuur je een boze brief waarin je dreigt dat je hem persoonlijk komt halen en dat je neef, die kickboxer is, meegaat voor het geval ze alsnog de stoel niet willen verkopen.’
Dit is een vorm van afpersing, aangezien er een bedreiging met geweld in schuil gaat. Maar is het ook een vorm van afpersing als de brief nooit aankomt bij de verkoper van de stoel, maar dat hij verdwijnt op het postkantoor en niet meer opduikt. Ben je nu strafbaar? Volgens de wet geldt deze situatie als poging tot afpersing, dus wordt het strafbaar gesteld. Er is namelijk actief gehandeld. Als er geen handeling zou hebben plaatsgevonden, dus alleen een plan in iemand hoofd, wordt het niet strafbaar gesteld.
Word je beschuldigd van poging tot afpersing? Dan kan een advocaat ingeschakeld worden om duidelijkheid te verschaffen over de situatie. Een advocaat kan je in geval van een proces een sterkere procespositie geven. Daarnaast hoeft er natuurlijk geen sprake te zijn van poging, dan kan een advocaat je helpen om dit te bewijzen.